درمان تضمینی و فوری شب ادراری کودکان ۲ و ۳ و ۴ ساله

شب ادراری کودکان ۲ و ۳ و ۴ ساله پدیده ای غیر ارادی در زمان خواب است، زمانی که انتظار می‌رود شخص بتواند کنترل مثانه خویش را داشته باشد اما با صحنه خیس شدن ملافه، لباس خواب و تختخواب مواجه می‌شود که می‌تواند کودک را بسیار خجالت زده کند. باید پذیرفت شب ادراری قبل از هفت سالگی چندان غیر معمول نیست با توجه به آن که هنوز رشد کودک ادامه دارد. والدین می بایست با صبوری و حوصله کمک کنند صدمه ای روح لطیف فرزندشان را تهدید نکند. تغییر سبک زندگی، آموزش درست و گاه استفاده از خدمات درمانی  مثمر ثمر خواهد بود.

مروری بر اختلال شب ادراری کودکان

زمانی می‌توان گفت که یک کودک درگیر اختلال شب ادراری شده است که شرایطی وجود داشته باشد از جمله آنکه فرد، سنی بیش از پنج سال داشته باشد و عارضه بیش از سه ماه نیز  طول بکشد.

بیاد داشته باشید هواره عوامل یکسانی منشاء بروز شب ادراری نیستند بنابراین نباید با خود درمانی و استفاده از شیوه‌های منسوخ، روند درمان را با تاخیر مواجه کنید.

حال پزشکان مجهز به علم و دانش هستند و می توانند در جلسات مشاوره ای عامل ایجاد و خدمات درمانی موثر را پیشنهاد کنند.

در مواردی نقایص مادرزادی یا رفتارهای خاص، موجب درگیری کودک با چنین اختلالی می شوند. همچنین شرایط خاصی مانند نقص عملکردی می تواند منجر به عملکرد غیر قابل کنترل مثانه در کودکان شود به طوری که پدیده شب ادراری دور از انتظار نیست.

نوزادان نیز معمولاً به دلیل عدم رشد کامل مثانه و مجرای ادرار، چنین شرایطی را همواره تجربه می‌کنند. به یاد داشته باشید پروسه درمان یک شبه اتفاق نمی‌افتد و نیاز به اطلاعاتی کارآمد از زمان وقوع تا عوامل تشدید کننده است.

علائم کلی شب ادراری در کودکان

کودکان اغلب از پنج سالگی، چندان قادر نیستند مهارت خود کنترلی ادرار را کسب کنند به طوری که نباید شب ادراری را بغرنج دانست. معمولاً بین سنین ۵ تا ۷ سالگی، تعداد این گروه کاهش می یابد اما در صورت ماندگاری عارضه، پس از هفت سالگی نیاز به استفاده از خدمات درمانی فوری است.

علل بروز شب ادراری کودکان

تاکنون دانشمندان و متخصصان علم پزشکی برای بیان دقیق علت شب ادراری به جمع بندی نرسیده اند اما موارد مشترکی در بین قربانیان این عارضه دیده شده است مانند:

مثانه کوچک

کودکانی که مشکل شب ادراری دارند، ممکن است به دلیل عدم رشد کافی مثانه باشد. 

عدم توانایی تشخیص پر بودن مثانه

در مواردی عصب های مسئول کنترل مثانه رشد کندی دارند به طوری که ممکن است در زمان خواب به ویژه اوقاتی که شخص در حال خواب عمیق است، پیام پر شدن مثانه صادر نشود.

عدم تعادل هورمونی

هورمون ضد ادراری در برخی از کودکان به اندازه کافی ترشح نمیشود که میتواند خروج ادرار را با موانعی مواجه کند. 

عفونت مجاری ادراری

این نوع عفونت می‌تواند به عنوان یکی از عوامل ایجاد کننده برای شب ادراری کودکان مطرح باشد که معمولا شواهد آن را خیس شدن رختخواب، تکرر ادرار، تغییر رنگ ادرار به صورت قرمز و صورتی و درد در هنگام دفع ادرار است که در برخی کودکان نیز دور از انتظار نخواهد بود. 

آپنه خواب

برخی از کودکان شب ادراری ارتباط با آپنه خواب دارد که معمولاً در این حالت کودک، دچار قطع تنفس در زمان خواب می شود. عامل این اتفاق را تورم یا بزرگ شدن لوزه های آدنوئید ها بیان می‌کنند. همچنین خروپف و خواب آلودگی در روز نیز از دیگر نشانه های این پدیده است.

دیابت 

دیابت در کودکان نیز می‌تواند سلامت کودک را به خطر اندازد، علاوه بر آن که مشکل شب ادراری نیز دور از انتظار نیست اما برای مشاهده زنگ خطر های هشدار دهنده نیاز است علائمی همچون اشتهای زیاد، تکرر ادرار، تشنگی، خستگی و کاهش وزن نیز وجود داشته باشد. 

یبوست مزمن

شاید دور از انتظار به نظر برسد که یبوست های مزمن می‌تواند در مشکل شب ادراری تاثیر گذار باشد، با توجه به اینکه برای کنترل ادرار عضلات مشترکی با کنترل مزاج وجود دارد، چنین رخدادی صورت می گیرد.

وجود مشکل ساختاری در دستگاه ادراری یا سیستم عصبی

این نوع نقص در سیستم عصبی یا ادراری در موارد نادری منشا پدیده شب ادراری است.

استرس و اضطراب

استرس و اضطراب می‌تواند یکی از عوامل شروع و تشدید کننده عارضه شب ادراری باشد.

سابقه خانوادگی

شانس درگیری کودک با شب ادراری در خانواده هایی که یکی از والدین یا هر دو در گذشته چنین شواهدی را نمایش می گذشتند، چندین برابر افزایش می یابد.

اختلال نقص توجه و بیش فعالی

کودکانی که از اختلال نقص توجه و بیش فعالی نیز رنج می برند، معمولاً بیشتر درگیر شب ادراری می شوند.

بهترین زمان مراجعه به دکتر برای شب ادراری در کودکان

در بازه کودکی، تعداد زیادی از کودکان به شکل ناگهانی رختخواب خود را خیس میکنند اما تعداد کمتری نیاز به کمک دارند که برای شناخت این گروه نیاز است شرایطی وجود داشته باشد. از جمله:

کودک بیش از ۵ سال سن داشته باشد، شب ادراری پس از توقف در این برهه خاص به یکباره پدید آید. مشکلات دیگری مانند تشنگی غیر معمول، تغییر رنگ ادرار به صورت صورتی یا قرمز و یا درد در هنگام دفع ادرار وجود داشته باشد.

پیامدهای ناشی از مشکل شب ادراری در کودکان

مشکل شب ادراری در صورت تداوم می تواند به سلامت روان فرد آسیب برساند. علاوه بر آنکه گناه و شرمساری، عزت نفس را می کاهد و فرصت حضور در فعالیت‌های اجتماعی، دورهمی‌های دوستانه و شرکت در اردوها را نیز می گیرد.

در برخی از کودکان نیز به علت تکرر ادرار معمولاً در ناحیه تناسلی، مشکلات پوستی به وجود می‌آید، با توجه به آنکه همواره کودک با لباس زیر مرطوب می خوابد.

چه زمانی می توان مشکل شب ادراری کودکان را تایید کرد؟

شب ادراری در کودکان، عارضه ای چند وجهی است. بنابراین نیاز است علاوه بر داشتن سنی بیش از ۵ سال، کودک این عارضه را به شکل هفته ای دوبار تجربه کند. همچنین ماندگاری عارضه نیز معمولاً بیش از سه ماه باشد.

گاه شرایط خاص سبک زندگی می‌تواند منجر به اختلال شب ادراری شود، از جمله می‌توان به خستگی، تحرک بسیار، نوشیدن مایعات قبل از خواب اشاره کرد.

آمار شیوع شب ادراری کودکان

شب ادراری یکی از مشکلات شایع در بین کودکان است که در اثر عوامل مختلف به وجود آمده و از بین برود. آمارها بیانگر درگیری کودکان زیر ۱۰ سال در حدود ۵ تا ۱۰ درصد هستند، بنابراین نباید به این پدیده نگاهی غیرعلمی داشت.

همواره افزایش سن این مشکل را کمرنگ نمی‌کند، بد نیست بدانید حدود ۲ تا ۳ درصد افراد همچنان پس از ورود به دوران بلوغ و مرحله بزرگسالی شواهدی از شب ادراری را نشان می‌دهند که می‌تواند روحیه و روان آنها را تحت تاثیر قرار دهد بنابراین درمان زودهنگام، روند طبیعی زندگی شخص را تسهیل می‌کند.

در مواقع خاصی، سبک زندگی غلط و تنش های روانی، عامل بروز شب ادراری هستند. بنابراین نیاز است دانش خویش را درباره این شرایط افزایش داد تا برای مقابله با این پدیده مجهز شد البته چنین عملکردی برای تمامی افراد درگیر جوابگو نخواهد بود با توجه به آن که منشا بروز و راهکارهای درمانی به شدت متنوع هستند.

انواع شب ادراری کودکان

شب ادراری معضلی است که پزشکان برای درک بهتر شواهد آن، یک تقسیم بندی کلی داشتند از جمله می توان نوع اولیه و ثانویه را نام برد که شرایطی همچون عوامل ژنتیکی و نقص در کنترل ادرار باعث بروز نوع اولیه می‌شوند اما بیماری های سیستمیک مجاری ادراری در شب ادراری ثانویه نقش دارند.

خانواده ها برای قضاوت درباره پدیده شب ادراری عجله نداشته باشند و حداقل تا ۵ سالگی صبوری پیشه کنند. بسیاری از کودکان می توانند توانمندی خویش را برای کنترل ادرار به دست آورند. اما در مواردی که شرایط خاص وجود داشته باشد، این معضل ممکن است، ادامه یابد، بنابراین درمان زودهنگام بسیار حائز اهمیت است.

انواع شب ادراری کودکان بر اساس شدت عارضه

شب ادراری تک علامتی همانطور که  از اسمش مشخص است، فرد تنها شواهدی از خیس کردن رختخواب را مشاهده می‌کند و تبعاتی خاص ندارند. خوشبختانه اغلب قربانیان نیز درگیر این نوع از شب ادراری هستند البته به این مفهوم نیست که شدت شب ادراری یکسان است، برخی از کودکان تنها ۱ تا ۳ بار در هفته رختخواب خود را خیس می کنند که جزو گروه خفیف دسته‌بندی می‌شوند و عده‌ای نیز ممکن است، حدود ۳ تا ۶ بار طی هفته باشد که با شب ادراری متوسط دست وپنجه نرم می‌کنند اما اصطلاح شب ادراری شدید را برای افرادی به کار می برند که در طی هفته ۶ تا ۷ بار این رنج و عذاب را متحمل می شوند.

شب ادراری ثانویه، در واقع نوعی از عارضه است که به شکل ناگهانی بازمیگردد، علی رغم تلاش فرد برای خود کنترلی ادرار در حدود شش ماه شواهد خاصی از این موضوع را به یکباره مشاهده می کند که می تواند روح و روان او را آزار دهد.

عوارض ناشی از عدم درمان شب ادراری کودکان

شب ادراری تنها یک مشکل ساده نیست بلکه در صورت عدم پیگیری درمان می تواند تبعات جبران ناپذیری را برای کودک و خانواده به همراه آورد بنابراین در صورت مشاهده چنین مشکلی حتماً مشاوره‌ای با متخصصان درمانگر به ویژه روانشناسان و افراد صاحب نظر در حوزه کودک داشته باشید.

از شایع ترین مشکلات ناشی از شب ادراری، می‌توان به کم توجهی، بی‌قراری، بیش فعالی و حتی افسردگی اشاره کرد که می تواند کیفیت زندگی را کاهش دهد به طوری که فرد، انگیزه‌ای برای حضور در وجوه مختلف زندگی شخصی و اجتماعی نداشته باشد.

والدین می بایست توجه بسیاری به سبک زندگی خود داشته باشند تا فرزندشان بیاموزد در طی روز و شب به شکل منظم مثانه خود را خالی کند و تحت فشار قرار نگیرد. مطمئناً این عادت سالم می‌تواند بسیار مثمر ثمر باشد، همچنین پزشکان توصیه می کنند با تنظیم زنگ ساعت، مانع شب بیداری در ساعات خواب عمیق شد، بدین صورت کودک، ناخودآگاه عادت شب ادراری را کنار خواهد گذاشت.

به یاد داشته باشید مصرف نوشیدنی های حاوی کافئین نیز می‌تواند یکی از عوامل بروز شب ادراری باشد، همچنین بهتر است با خوردن شام سبک احتمال بروز این پدیده را کاهش داد.

همچنین بهتر است والدین نسبت به انجام فعالیت‌های سنگین و یا تنش های عاطفی فرزندشان، نیز کنترل خوبی داشته باشند تا شب ادراری، ماندگار نشود.

مصرف موادی همچون فرنی، شیر و میوه ها و مواد مغذی بهتر است قبل از خواب محدود شود.

شب ادراری کودکان ۲ و ۳ و ۴ ساله

بهترین زمان برای آموزش کنترل ادرار را، دو و سه سالگی برای کودکان عنوان می‌کنند. خانواده‌ها باید نگرانی چندانی نسبت به این عارضه نداشته باشند و در صورت شب ادراری، تنبیه یا سرزنش رفتاری غیر معمول است تا روند طبیعی رشد کودک دچار انحراف نشود. زمانی زنگ خطر و هشدار دهنده به صدا در می آید که سن حداقل ۵ سال باشد.

عامل ایجاد شب ادراری کودکان ۲ و ۳ و ۴ ساله

شب ادراری کودکان ۲ و ۳ و ۴ ساله معمولاً پدیده‌ای رایجی است اما نیاز نیست نگرانی داشت. معمولاً با افزایش سن، چنین رخدادی کمرنگ می‌شود و در صورت ماندگاری می‌توان از طریق خدمات درمانی و مشاوره های تخصصی این اختلال را بهبود بخشید.

در مواردی برخی از خانواده‌ها با چالش هایی دست و پنجه نرم می‌کنند که می‌تواند منجر به اختلال شب ادراری شود از جمله می توان به ترس و وحشت، مرگ ناگهانی اقوام و طلاق والدین اشاره کرد.

اعضای خانواده به ویژه والدین مراوده نزدیکی با کودکان دارند، بنابراین علاوه بر آنکه نقش آموزشی موثری را ایفا می‌کنند که می‌تواند با برخورد درست عامل ایجاد یک چالش یا کمرنگ کننده یک معضل باشد بنابراین اگر فرزندتان از چنین مشکلی رنج می‌برد بهتر است با برخورد درست این پدیده را بزرگ نکنید تا کودک دچار شمساری نشود.

همچنین ممکن است برخی از خانواده ها با سرزنش، ضرب و شتم و بی توجهی، سعی در کاهش این مشکل داشته باشند در حالی که می‌تواند استرس و اضطراب بسیاری را به وجود آورد به طوری که استفاده از خدمات درمانی نیز چندان مثمر ثمر نباشند.

استفاده از مشاوره تخصصی پزشکان و روانشناسان بسیار کارآمد است. الگوی خواب به گونه ای است که پس از چندین ساعت، فرد به خوابی عمیق فرو میرود، برخی از خانواده ها ترجیح می دهند به شکل غیر پیوسته فرزندشان را با ساعت زنگ دار بیدار کنند اما تعهد جدی به این برنامه ندارند، در حالی که این قاعده بی نظم می تواند نه تنها اثر بخش نباشد بلکه پیامدهای منفی نیز به دنبال داشته باشد.

زنگ خطر های هشدار دهنده برای مشکل شب ادراری کودکان ۲ و ۳ و ۴ ساله

معمولاً زمانی زنگ خطر های هشدار دهنده برای مشکل شب ادراری به صدا در می‌آید و والدین را نگران می‌کند که کودکی بیش از ۵ سال داشته باشد. اغلب می‌توان با آموزش درست، شب ادراری در کودکان ۲، ۳ و ۴ ساله را نیز کاهش داد به طوری که برای کنترل خود، مهارت کسب کند.

متخصصان نیز به خانواده ها تاکید می کنند، خیس شدن تخت خواب را یک فاجعه بزرگ ندانند، بلکه نیاز است در جلسات مشاوره ای، با ارزیابی دقیق شناختی از این واقعه کسب کرد.

در مواردی عوامل ژنتیکی دخیل هستند، اگرچه اختلال در کلیه یا مثانه نیز به ندرت می تواند منشاء چنین مشکلی برای کودک باشد که در صورت عدم درمان، روح و روان را نیز به هم میریزد.

اقدامات لازم بعد از تشخیص مشکل شب ادراری کودکان

برخی از کودکان اگرچه ماه ها و حتی سالها شواهدی از خیس کردن رختخواب را نشان نمی‌دهند اما به دلایل مختلفی مانند مهاجرت به شهر جدید، از دست دادن یکی از اعضای خانواده و یا تنبیه بدنی در مدرسه،  دوباره با این مشکل دست و پنجه نرم می کنند.

شب ادراری ثانویه معمولا مرتبط با دلایل روانشناختی است از جمله ترس یا ناامنی هایی که می‌تواند بهداشت روان کودک را تحت فشار قرار دهد. 

برخی از خانواده ها نیز همواره از مقاومت فرزندشان برای رختخواب رفتن، شاکی هستند در حالی که باید پذیرفت کودکان علیرغم سنی کم، به دلیل رفتار و عکس العمل خاص خانواده ها، همواره از این حادثه شرمسار هستند. بهترین رفتاری که کارشناسان توصیه می کنند تشویق و عدم تنبیه است.

همواره سریع رفتن به رختخواب مثمر ثمر نیست، در مواردی به دلایل مختلف مانند درگیری با بیماری های جنسی و یا عفونت های ادراری، این عارضه پدید می آید. متخصصین اطفال تنها افرادی هستند که صلاحیت تشخیص و تجویز خدمات درمانی را دارند.

مروری بر بی اختیاری ادرار طی روز

همانطور که اشاره شد نمی توان به طور قاطع برای بی اختیاری ادرار در طی روز، دلایلی را مطرح کرد اما استعداد ژنتیکی، تاثیر بسزایی در نمایش این عارضه دارد. 

علاوه بر آنکه حضور در محیط های خاص می تواند با عوامل اکتسابی شب ادراری در ارتباط باشد.

باید پذیرفت، شب ادراری چندان مشکل جدی نیست تا زمانی که برای خانواده و کودک، مسائلی را به وجود نیاورد. علاوه بر اینکه باید سن کودک نیز کمتر از ۵ سال باشد، در غیر این صورت زنگ خطر های هشدار دهنده به صدا درآمده است و نیاز است برای درمان زودهنگام اقدام کرد.

بیاد داشته باشید زمانی می توان به بهبودی کودک امیدوار بود که حداقل ۶ ماه شاهد خیس شدن رختخواب طی خواب شبانه بود. با طی شدن روند تکاملی رشد کودکان، می آموزند چگونه مهارت خود کنترلی را کسب کنند و شاهد چنین موضوعی نباشند.

البته در مواردی همچون طلاق والدین، تولد خواهر و برادر، ورود به یک محیط جدید مانند مدرسه و شکستهای آموزشی کودک ممکن است به دلیل استرس های ناگهانی شاهد برگشت مشکل شب ادراری باشد علاوه بر آنکه کابوس و اضطراب نیز سلامت روان را نیز تهدید می‌کند.

خانواده‌ها به جای تنبیه و سرزنش می بایست با آغوش باز، فرزندشان بپذیرند تا این بحران های عاطفی را پشت سر بگذارد و دیگر شواهدی از خیس شدن مشاهده نشود.

والدین بهتر است اینگونه از فرزند درگیر شب ادراری خویش حمایت کنند

شب ادراری مشکل چندان پیچیده ای نیست بلکه می توان با یافتن منشاء برای استفاده از خدمات درمانی و یا آموزش درست، گام برداشت.

برخی از کودکان علی‌رغم موفقیت خویش در کنار گذاشتن مشکل شب ادراری، در برهه‌ای از زمان به دلایل مختلف چنین وضعیتی مواجه می‌شوند که می‌تواند کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار دهد بنابراین خانواده ها می بایست از سرزنش کردن و تنبیه بدنی بپرهیزند تا کودک برای همراهی انگیزه داشته باشد، مطمئناً بازدهی دو چندانی نیز به همراه دارد.

یافتن منشا استرس روانی نیز کمک شایانی می کند تا کودک برای کنترل شب ادراری، همراهی لازم را داشته باشد، بنابراین خانواده ها می بایست رابطه عاطفی خوبی با فرزند خویش برقرار کنند.

دادن مسئولیت های ساده و قابل انجام به کودک کمک می‌کند تا انگیزه و اعتماد به نفس بالایی کسب کند به طوری که در کاهش مشکل شب ادراری نیز تاثیر گذار است.

قرار نیست دیگر اعضای خانواده از مسئله‌ی شب ادراری فرزندان، آگاه شوند که همچون اهرم فشاری، کودک را اذیت کند.

بهتر است، خانواده‌ها بدانند که هیچ خدمات درمانی همچون رفتار درست نمی تواند به کودک برای فائق آمدن بر مشکل خیس شدن رختخواب کمک کند، بنابراین به گونه ای با فرزندتان برخورد داشته باشید که احساس خجالت و شرمساری نداشته باشد.

بهترین زمان برای استفاده از مشاوره های پزشکی

والدین برای استفاده از خدمات پزشکی جهت کاهش مشکل شب ادراری چند دسته هستند، گروهی که چنین عارضه‌ای را جدی نمی پندارند و حتی پس از ورود به دوران بلوغ نیز به دنبال استفاده از خدمات درمانی نیستند به طوری که باور راسخ بر درمان خود به خودی دارند اما دسته ای از والدین دلسوز، با مشاهده زنگ خطر های هشدار دهنده همواره مراجعه زودهنگامی دارند.

بهترین زمان برای استفاده از مشاوره های پزشکی زمانی است که کودک بیش از ۵ سال دارد و همچنان شاهد خیس شدن رختخواب است به طوری که اغلب روزها با چنین صحنه دلخراشی مواجه می شود.

خیس شدن رختخواب به بهداشت روان کودک، آسیب وارد می‌کند و همواره از این نظر خجالت زده است. اما در صورت ماندگاری چنین وضعیتی بیش از شش ماه، استفاده از خدمات درمانی بسیار مثمر ثمر خواهد بود.

در مواردی، اگرچه مدت طولانی نشانی از خیس شدن رختخواب را نمی بیند اما به یکباره در مهارت خود کنترلی مثانه دچار چالش می شود.

مشکل شب ادراری برای اغلب افراد تجربه مشترکی است که در سن ۲، ۳ و ۴ سالگی حتی برخی در دوران بلوغ نیز با چنین عارضه ای دست و پنجه نرم می کنند. برای درک بهتر این عارضه بد نیست نگاهی به تعریف سازمان جهانی بهداشت بیاندازیم.

تعریف شب ادراری از نظر سازمان جهانی بهداشت

از نظر سازمان جهانی بهداشت تا ۵ سالگی، خیس شدن رختخواب چندان جدی نیست، زمانی می‌توان چنین وضعیتی را یک بیماری تلقی کرد که کودک بیش از ۵ سال داشته باشد و عارضه به صورت غیر ارادی حداقل دو بار تکرار شود. البته نباید افرادی را که با بیماری‌های تاثیر گذار دست و پنجه نرم میکنند را استثنا قائل شد.

شب ادراری یا بی اختیاری شبانه، معمولاً با عمیق‌تر شدن خواب رخ می دهد و دلایل مختلفی در بروز آن تاثیرگذارند.

دیگر عوامل تاثیر گذار بر شب ادراری کودکان ۲ و ۳ و ۴ ساله

عدم وابستگی به سبک تربیتی

برخلاف باور برخی از مردم، مشکل شب ادراری کودکان ارتباطی با وضعیت خانوادگی یا سبک تربیتی ندارد. معمولاً این مشکل شایع دلایل مختلفی دارد، در مواردی نیز استرس های روانی می توانند عامل بروز یا تشدید کننده باشند.

استعداد ژنتیکی

تمامی افراد، ویژگی هایی را از اعضای خانواده به ویژه والدین به ارث می برند، شاید بد نیست بدانید که بسیاری از مشکلات نیز مرتبط با سوابق خانوادگی هستند، شب ادراری نیز زمانی می تواند قابل پیش‌بینی باشد که والدین در کودکی با این عارضه دست و پنجه نرم کرده باشند به طوری که برای درگیری پدر و یا مادر، احتمال فرزند حدود ۴۵ درصد است اما در صورتی که شواهدی برای پدر و مادر همزمان دیده شود، این احتمال به ۷۷ درصد افزایش می یابد.

تاخیر در بلوغ

تاخیر در بلوغ نیز با توجه به تأثیر که بر ساختارهای عصبی دارد، می تواند تخلیه مثانه را با مشکل مواجه کند، بنابراین برخلاف اعتقاد والدین که چنین مشکلی را با عمیق خوابیدن کودک مرتبط می دانند، علت متفاوت است.

عادت نامناسب نوشیدن

بهتر است فرزندتان را آموزش دهید که نوشیدن مایعات را تنها محدود به ساعت قبل خواب نکند و طی روز نیز زمان مناسبی برای تامین آب بدن است.

ظرفیت کم مثانه

مطمئناً افرادی که از ظرفیت کم مثانه برخوردارند، بیشتر با مشکل شب ادراری دست و پنجه نرم خواهند کرد.

شب ادراری ثانویه نیز معمولاً به دلیل عفونت های دستگاه ادراری، دیابت و شرایط خاص روانی-اجتماعی مانند استرس زیاد بروز می کند البته در مواردی، برخی از بیماری ها منشا این مشکل هستند.

شیوع مشکل شب ادراری به چه وابسته است؟

برای درک مشکل شب ادراری اگر نگاهی به آمار ها بیندازید، متوجه خواهید شد این مشکل قربانیان زیادی را درگیر کرده است که برخی به دلیل برخورد نامناسب خانواده ها از نظر اعتماد به نفس و عزت نفس به شدت آسیب دیده اند و نمی توانند همچون سایر هم سن و سالان در ابعاد مختلف زندگی خویش، نقش پررنگی داشته باشند اما بد نیست دانست که در برخی از کشورها، همچون آلمان شب ادراری پس از آسم، دومین بیماری شایع دوران کودکی لقب گرفته است.

نباید به امید درمان خود به خودی، فرزندتان را برای فائق آمدن بر مشکل شب ادراری همراهی نکنید، مطابق آمار ها تنها حدود ۱۵ درصد از کودکان می توانند به شکل خود به خودی این پدیده را شکسته دهند اما استفاده از شیوه های درمانی مناسب می تواند کمک کند، سلامت روان کودکان حفظ شود با توجه به آن که ۸۵ درصد مابقی کودکان در صورت عدم پیگیری درمان، همچنان چنین عارضه‌ای را مشاهده خواهند کرد که با افزایش سن، تبعات آن نیز چندین برابر خواهد شد.

مطمئنا نوجوانانی که همچنان بی اختیاری دارند، شرایط بغرنج تری را تجربه خواهند کرد علاوه بر آنکه بازدهی درمان ممکن است کاهش یابد.

تشخیص اولیه شب ادراری کودکان چگونه است؟

در جلسات مشاوره ای، متخصصان سوالاتی را برای کسب اطلاعات درست می پرسند از جمله آن که:

• شواهد چنین مشکلی در خانواده به چه صورت بوده است؟
• کودک در هفته چند بار رختخواب خود را خیس میکند؟
• از نظر روانی چه تبعاتی این مشکل به همراه داشته است؟
• معاینه فیزیکی نیز کمک می‌کند تا پزشک تشخیص دهد ناهنجاری یا دلایل خاصی، تاثیر بر بروز مشکل شب ادراری داشته اند یا خیر؟
• سونوگرافی از مثانه نیز برای درک بهتر این عضو حیاتی صورت میگیرد.
• همچنین برای احتمال وجود عفونت، آزمایش ادرار تجویز می گردد تا برای تشخیص اطلاعات درست داشت.

یکی از اقدامات های جالب برای ثبت مشکلات شب ادراری های کودکان، استفاده از دفتر خاطرات مثانه است به این صورت که اطلاعاتی کسب شوند تا پذیرش با یک جمع بندی درست داده های تجربی صورت گیرد:

• زمان بیدار شدن کودک چگونه است؟
• معمولاً زمان به رختخواب رفتن در چه ساعتی رخ می دهد؟
• یادداشت زمان به توالت رفتن نیز کمک کننده است.
• می بایست زمان خیس شدن رختخواب را نیز یادداشت کرد.
• در هر مقدار دفع ادرار، حجم آن چقدر است.
• یادداشت کردن جزئیات سبک تغذیه نیز کمک کننده است.
• زمان، مقدار و جزئیات رژیم غذایی نیاز است.
• همچنین در صورت بروز شرایط خاصی مانند لکنت، استرس و فشار بهتر است با پزشک در میان گذاشته شود.

بهترین شیوه های درمانی برای مشکل شب ادراری کودکان ۲ و ۳ و ۴ ساله

در مواردی کودک تنها از مشکل شب ادراری رنج نمی برد بلکه ممکن است التهاب، مشکلات پوستی، خارش و یا درد را نیز احساس نماید. بنابراین پزشک بر اساس شواهد و ارزیابی‌های خویش، درمان‌های مختلفی را توصیه می کند.

معمولاً درمان دارویی و آموزش می تواند بسیار اثربخش باشد به طوری که کودک می آموزد که نوشیدن مایعات خاص مانند کافئین را کاهش دهد و برای رفتن به توالت نیز تعلل نداشته باشد.

استفاده از آب کرن بری

استفاده از آب کرن بری یکی از شیوه های متداول و تاثیرگذار برای خداحافظی با مشکل شب ادراری است به ویژه افرادی که با عفونت ادراری، دست و پنجه نرم می کنند.

معمولاً یک فنجان آب کرن بری به صورت سه بار در طی روز، بسیار اثر بخش است اما نیاز بوده، این برنامه تا چندین هفته ادامه یابد.

درمان دارویی شب ادراری کودکان ۲ و ۳ و ۴ ساله

معمولاً برای درمان شب ادراری اولیه، اقدامات بگونه‌ای است که بیش از شش ماه ماندگار باشد و دستورالعمل های ساده دارویی توصیه می‌شود که معمولاً متناسب با شرایط سنی و ارزیابی های دقیق است تا داروهای مناسبی را تجویز کند. حتی پس از مصرف کوتاه مدت نیز می‌توان شاهد کاهش این مشکل بود.

به یاد داشته باشید هر چقدر نیز خواب عمیق باشد و کودک خستگی زیادی را حس کند، مطمئناً نمی‌تواند عامل خیس شدن رختخواب باشد. اگر فرزندتان با چنین عارضه ای مدت‌ها است، دست و پنجه نرم میکند به جای استفاده از خود درمانی و توصیه‌های غیرعلمی دوست و آشنا، برای ارزیابی دقیق، راهی مطب پزشکان متخصص شوید.

هرگز نمی‌توان یک سن خاص را برای پایان مشکل شب ادراری تعیین کرد بلکه شرایط بسیاری در این مهارت، تاثیر گذارند بنابراین والدین می بایست برای آگاهی خویش، اطلاعات موثقی را از منابع قابل اطمینان دریافت کنند تا شاهد فرزندی سالم و با اعتماد به نفس باشند.

بد نیست بدانید مشکل شب ادراری، پسران را بیش از دختران درگیر می کند علاوه بر آنکه سبک زندگی نیز می تواند منجر به تشدید این عارضه شود.

خوشبختانه حال درمان ها و تکنیک های متنوعی وجود دارد که می تواند به کودکان کمک کند تا بی‌اختیاری ادرار را کنترل کنند.

شرایط تاثیرگذار بر درمان شب ادراری کودکان ۲ و ۳ و ۴ ساله

شب ادراری معضلی است که عوامل بسیار ممکن است در بروز آن تاثیرگذار باشند که انتخاب یک شیوه درمانی ثابت برای تمامی افراد چندان عاقلانه نیست. علاوه بر درمان های خانگی، دارو درمانی نیز تاثیر بسیاری دارد.

پزشکان با واکاوی از عوامل پنهان در بروز این مشکل، برای رهایی نیز نقشه راهی اصولی تعریف می‌کنند که نیازمند، صبوری و همکاری خانواده و کودک است.

خوشبختانه خانواده ها متوجه شده اند که تنها درمان خانگی جوابگو نیست بلکه می بایست از متخصصان صاحب نظر برای این عارضه کمک گرفت.

روش های کمک کننده به کاهش شب ادراری کودکان ۲ و ۳ و ۴ ساله در منزل

بهتر است نسبت به تغذیه کودک قبل از خواب دقت نظر داشته باشید. همچنین توصیه می شود، مواد حاوی کافئین، نوشابه های گازدار، مرکبات و شکلات نیز محدود شده به طوری که بعد از ساعت ۳ عصر، چنین تنقلاتی را دریافت نکند.

فرزندتان را برای رفتن به دستشویی قبل از خواب، بیدار کنید تا پر بودن مثانه عامل بی اختیاری ادرار نباشد.

در این برهه سنی، والدین می بایست فرزندشان را برای رفتن به دستشویی از خواب بیدار کنند تا رفته رفته تبدیل به یک الگوی ثابت شود.

شاید تعجب کنید سیستم تشویق کودکان چقدر می تواند بازدهی آموزش برای خود کنترلی ادرار را افزایش دهد.

استفاده از وسایل و ابزار هایی که مورد علاقه کودک هستند، نتایج را نیز دو چندان خواهد کرد.

بد نیست بدانید در برخی از موارد کودک به دلیل ترس از مسیر رفتن به سرویس بهداشتی، ترجیح می دهد رختخواب خود را خیس کند، بنابراین با استفاده از چراغ خواب و یا کاهش وسایل در مسیر، این فرایند را کاهش دهید.

رفتار مناسب خانواده ها برای کاهش مشکل شب ادراری کودکان ۲ و ۳ و ۴ ساله

کودکان ۲ و ۳ و ۴ ساله علاوه بر آنکه وابستگی عاطفی بسیاری به والدین دارند، در حال الگوبرداری از رفتار و برخورد نیز هستند که مسئولیت پدر و مادر را چندین برابر می کند:

نباید با تمرکز بر مشکل شب ادراری، فرزندتان را شرمنده کنید، مطمئناً کودک دچار ضعف اعتماد به نفس نیز خواهد شد که می‌تواند به ماندگاری عارضه نیز بینجامد.

صبوری و  داشتن روی خوش، می تواند به کودک انگیزه بدهد تا با آموزش کارآمد، مشکل بی اختیاری ادرار در خواب را کاهش دهد.

بهتر است والدین برای فرزندان خود یک امنیت ذهنی ایجاد کنند و اجازه ندهند دیگران مشکل شب ادراری را برای شوخی و یا تمسخر برگزیند، مطمئنا تبعات آن می تواند آینده را نیز تحت تاثیر قرار دهد.

قرار نیست مشکل شب ادراری را به گونه‌ای در نظر بگیرید که کودک سوال یا برخوردی با این عارضه نداشته باشد، گفت‌وگو می تواند تابوی ذهنی کودک را بشکند به طوری که تأکید بر روی مسئله نیز حذف گردد.

از دیگر اقدامات جالب و تاثیرگذار شبیه سازی عملیات در طی روز است، به گونه‌ای که عادت بیدار شدن از خواب را بیاموزد و بتواند مشکل خویش را کنترل کند.

چه زمان استفاده از دارو درمانی الزامی است؟

همواره برای استفاده از دارو درمانی نیاز جدی وجود ندارد. برخی از مشکلات شب ادراری در کودکان خود به خود درمان می شود و گروهی نیز با آموزش می‌توانند شاهد نتایج اثربخش باشند اما در مواردی که استفاده از هشدار دهنده ها تاثیرگذار نیستند و یا بزرگسالانی که دچار بی اختیاری ادرار شده اند، می توانند چنین خدماتی را بهره گیرند.

به یاد داشته باشید در مواردی ممکن است، عوارض جانبی محسوسی نیز دیده می شود اما می‌توان با مشورت با پزشک، نسبت به ادامه یا قطع دارو اقدام کرد.

معمولاً از داروهایی مانند دسموپرسین و ایمی پرامین برای کاهش مشکل شب ادراری استفاده می شود، علاوه بر آن که در مواردی با مصرف داروهایی همچون اکسی بوتینین و هیوسیامین، می‌توان شاهد نتایج اثربخش بود.

تاثیر تنبیه و سرزنش بر کاهش مشکلات شب ادراری

کودکان اگرچه به نظر می‌رسد چندان درکی از جهان پیرامون ندارند اما هوش سرشار آنها موجب می‌شود، تشویق و تنبیه را به راحتی از یکدیگر تشخیص دهند، به طوری که حالت صورت والدین را نیز رمزگشایی می‌کنند بنابراین اگر فرزندتان با شب ادراری دست و پنجه نرم می کند، بهتر است از لحن انتقادی خود بکاهید و با صبوری، فرآیند بهبودی را تسهیل کنید. مطمئنا کودک نیز برای رهایی از این چالش انگیزه دو چندانی خواهد داشت.

سخن آخر

مشکلات شب ادراری کودکان ۲، ۳ و ۴ ساله تنها محدود به خیس شدن رختخواب نیست، بلکه تبعات گسترده‌ای دارد که می‌تواند سال‌های آینده را نیز تحت تاثیر قرار دهد به طوری که کودک باید زمان طولانی با این مشکل حاد درگیر باشد و انگیزه و اعتماد به نفسی برای انجام امور معمول نیز نداشته باشد که چالش های عظیمی را در آموزش، اشتغال و زندگی اجتماعی تجربه کند. فراموش نکنید، استفاده از خدمات درمانی کارآمد همواره اثربخش است و می‌توان شاهد بهبودی کامل تمامی انواع شب ادراری بود.

در مواردی ممکن است دوره درمان بلندمدت باشد اما نباید با بی صبری، روند دستیابی به این هدف را طولانی کرد.