بهترین داروی درمان بیش فعالی

مرکز نورولند
بروزرسانی: می ۲۰۲۱
مدت مطالعه: ۹ دقیقه

بهترین داروی بیش فعالی خواسته تمامی خانواده های نگران اختلال بیش فعالی کودکان است اما نمی‌توان نوع خاصی را برای تمامی افراد مناسب دانست، بلکه پارامترهایی همچون سابقه بیماری، ژنتیک و فیزیولوژی خاص بدنی می تواند در انتخاب تاثیرگذار باشد، علاوه بر آنکه باید پذیرفت پیشرفت علم، درمان های غیر دارویی مانند رفتار درمانی و آموزش والدین را نیز توصیه می کند که نتایج شایانی را به همراه آورده است. مطالعه این مطلب میتواند آگاهی بالایی به شما ببخشد.

نکته مهم درباره بهترین داروی بیش فعالی

باید تاکید کنیم مطالب این سایت با توجه به نیاز جامعه به آگاهی درباره اختلالات مختلف تهیه شده‌اند و نباید بدون مشورت با پزشک، اقدامات خودسرانه را انجام داد. در این نوشتار نیز اگرچه اطلاعاتی درباره داروهای مختلف بیش فعالی ذکر شده است اما به منزله استفاده بدون مشورت نیست و تنها پزشکان متخصص این حوزه صلاحیت تجویز دارند، در غیر این صورت باید عواقب و عوارض مصرف داروها را برای فرزندتان بپذیرید که ممکن است پشیمانی بسیاری را نیز به همراه داشته باشد.

ویژگی های خاص برای تشخیص اختلال بیش فعالی

تشخیص قطعی بیش فعالی، امری چالش برانگیز است و خانواده‌ها نمی‌توانند به طور قاطع بیان کنند که فرزندشان درگیر چنین مشکلی است اما رفتارهای خاص به منزله زنگ خطرهای هشدار دهنده هستند:

علائم در کودکان نوپا

معمولاً کودکان نوپا به دلیل درگیری با چنین مشکلی، همواره در حال جیغ کشیدن هستند و تمایلی به بازی ندارند علیرغم آنکه کمبود توجه نیز بر بازدهی عملکردهای دیگر تاثیر گذار است. بارزترین مشخصه را باید بیقراری حرکتی و شیطنت ذاتی دانست.

علائم در نوجوانی

با بزرگتر شدن کودک درگیر بیش فعالی، علائم نیز تغییر می‌کنند به طوری که در این سن، شاهد رفتارهایی ناشی از احساس سرخوردگی و خشم خواهید بود، حتی کودک دست و پا چلفتی دیده می شود و یا اغلب در حال خشونت رفتاری است.

همچنین رعایت قوانین برای این گروه به شدت طاقت فرسا است و در محیط مدرسه نیز قادر به حفظ نظم و انضباط نیستند، حتی به دلیل حرف زدن های متوالی موجب حواس پرتی دیگران می شوند.

معمولاً معلمان و مربیان نیز از حواس پرتی کودک درگیر بیش فعالی و بی نظمی شاکی هستند که می‌تواند در تمرکز دانش آموز برای یادگیری مهارت های معمول مانند نوشتن و خواندن نیز مشکلاتی را به وجود آورد.

نوجوانان درگیر بیش‌فعالی همچنان علائم نبود توجه را نشان می‌دهند و قادر به کنترل رفتار نیز در بسیاری از موارد نیستند البته این قبیل واکنش ها متفاوت از رفتارهای ناشی از بلوغ است به طوری که همواره خانواده‌ها باید نوجوان درگیر بیش فعالی را زیر نظر داشته باشند تا به کارهای پر خطر اقدام نکند.

حتی ممکن است تمایل شدیدی به عضویت در گروه‌های حاشیه اجتماعی داشته باشد علاوه بر آن که مصرف الکل و مواد مخدر نیز چندان اتفاق نادری در بین این گروه نیست.

بسیاری نیز چندان اعتماد به نفسی ندارند علاوه بر آنکه درگیری با افسردگی و اضطراب شدید نیز روحیه آنها را تحت تاثیر قرار می دهد البته نباید از قلم انداخت برخی از قربانیان بیش‌فعالی با ورود به برهه نوجوانی علائم خاصی مانند بی‌قراری و تکانشگری را کمتر نشان میدهند اما حدود ۴۰ درصد افراد مادام‌العمر از چنین شواهدی رنج می برند.

علائم در بزرگسالان

بیش فعالی در بزرگسالی معمولاً پنهان می ماند به طوری که میتوان علائم را جزئی از شخصیت فرد تلقی کرد اما خانواده ها بهتر است بدانند، در صورت عدم درمان اختلال، باید انتظار پیامدهای وحشتناک در زمینه روابط اجتماعی، مشاغل حرفه ای و تحصیل را داشت علاوه بر آنکه رفتارهای تکانشگری و اقدامات عجولانه زمینه‌ساز آسیب به جسم و روح فرد درگیر می شود.

تبعات ناشی از عدم درمان بیش فعالی

بیش فعالی می‌تواند تبعات بسیاری در وجوه مختلف زندگی فرد درگیر و خانواده پدید آورد بنابراین نیاز است هر چه زودتر و در زمان طلایی علائم هشدار دهنده را با مراجعه به پزشک شناخت تا شانس بهبودی را نیز دو چندان کرد. در ادامه به چندین پدیده ناشی از بیش فعالی اشاراتی شده است:

مشکلات اجتماعی

مشکلات اجتماعی ناشی از بیش فعالی برای خانواده و کودک محدودیت هایی را به وجود می آورد که به دلیل رفتارهای برهم زننده نظم به ویژه در بازی‌های گروهی است علاوه بر آن که ارتباط برقرار کردن با هم سن و سالان نیز چالش دیگری است.

ضعف در تمرکز

شما به سختی می توانید تمرکز طولانی مدت را در کودکان درگیر پیش‌فعالی ببینید، به همین جهت قادر نیستند یک بازی را تا انتها انجام دهند و اغلب با رفتارهای غیر قابل پیش‌بینی، موجب آزار سایرین نیز میشوند.

ناتوانی در کنترل رفتار

خشونت رفتاری یکی از ویژگی های بسیاری از کودکان درگیر بیش فعالی است، به طوری که اغلب موجب قطع مکالمه دیگران شده و قادر نیستند برای گرفتن نوبت خود نیز صبر کنند.

مشکلات تاثیرگذار بر تشخیص بیش‌فعالی

پزشکان نیز همواره به خانواده‌ها توصیه می‌کنند، در زمان طلایی برای استفاده از خدمات درمانی موثر جهت کاهش علائم بیش فعالی کودکان اقدام کنند تا شاهد بروز بیماری‌های روانی دیگری مانند افسردگی، اختلالات اضطرابی و سوء مصرف مواد نیز نباشند.

اگرچه بیش‌فعالی مشکلات بسیاری را در رفتار افراد درگیر در رده‌های سنی مختلف ایجاد می کند اما به دلیل جنبه های مثبتی که مشخص است، بسیاری از خانواده‌ها اعتقادی به وجود چنین اختلالی ندارند مانند:

معمولا این گروه از نظر ذهنی بسیار منعطف هستند و خلاقیت خارق العاده را به نمایش می گذارند.

انگیزه و علاقه برای انجام امور خاص نیز دارند، علاوه بر آنکه واکاوی از احساسات درونی به آنها قدرت می دهد که در موقعیت های مختلف، موفق ظاهر شوند و بتوانند چالش‌های مختلف را حل کنند.

اقدامات موثر برای تشخیص سریعتر بیش‌فعالی

اگر قصد دارید برای تشخیص نهایی بیش فعالی فرزندتان به پزشک مراجعه کنید، حتماً نیاز است با یک جمع بندی کلی از شواهد، در مطب حاضر شوید بنابراین همواره به رفتار کودک دقت داشته باشید، موقعیت‌هایی که موجب ناآرامی و عدم تمرکز رفتاری می شود را یادداشت کنید. نیاز است جزئیات را به صورت دقیق بنویسید که مشکلات توجه و عدم تمرکز در چه فعالیتی و چه ساعتی از روز و حتی روزهای خاص هفته بروز می کند.

مطمئنا درج اطلاعات به شکل دقیق و جزئی می تواند ارزیابی رفتار کودک را به شکل اصولی ممکن کند بنابراین با افراد مختلف مانند پدربزرگ و مادربزرگ، مربیان، مدیر و کارکنان مهد و مدرسه نیز صحبت هایی را داشته باشید البته پزشک نیز معمولاً برای اطمینان از تشخیص، با والدین، معلمان و مراقبان نیز، جلساتی را ترتیب خواهد داد تا متوجه تبعات رفتاری در سایر وجوه مانند مسائل اجتماعی، یادگیری و عملکرد شخصیتی شوند.

در جلسات مشاوره ای چه سوالاتی مطرح می شود؟

آیا کودک قادر به تمرکز طولانی مدت برای یک فعالیت خاص هست؟

آیا کودک نسبت به توصیه والدین برای آرام نشستن توجهی دارد؟

حرف زدن مداوم و یا قطع کردن صحبت دیگران جزئی از رفتار کودک محسوب می‌شود؟

محرک های مختلف محیطی به راحتی می توانند حواس کودک را پرت کنند؟

مشاوره با معلمان نیز می تواند اطلاعات ارزشمندی درباره رفتار خاص کودک به ویژه در زمینه توجه و تمرکز بدهد.

پزشک با جمع‌بندی چنین اطلاعاتی، تمرکز را بر مشکلات رفتاری کودک می گذارد و حالات بدن، صورت و حتی نحوه حرکت را زیر نظر میگیرد تا از طریق این واکنش های طبیعی، بتواند خدمات درمانی موثری را تجویز کند.

اگرچه تشخیص بیش فعالی بر عهده پزشکان و متخصصان حوزه کودک است اما متاسفانه به دلیل شباهت بالای برخی علائم با مشکلاتی مانند کم هوشی، ضعف خواندن یا نارساخوانی ممکن است مسیر تشخیص را کمی طولانی تر شود.

آیا شیطنت به منزله بروز بیش‌فعالی است؟

همیشه داشتن آگاهی به منزله عملکرد قدرتمند نیست، برخی از خانواده ها دچار وسواس بیش از حد می شوند و هر گونه شیطنت و فعالیت زیاد کودک را مرتبط با این اختلال می دانند، در حالی که سرزنده بودن و فعالیت مداوم ارتباطی با چنین مشکلاتی ندارد.

اگر چه باید پذیرفت، برخی از کودکان انرژی بیشتری نسبت به سایرین دارند و نباید فرصت شیطنت های آزار دهنده را از آنها گرفت اما تغییر سبک زندگی سالم می‌تواند نخستین قدم برای این گروه باشد.

نداشتن عملکرد درخشان در آموزش به ویژه در مورد مدرسه برای کودکان بیش‌فعال امری چندان غیرطبیعی نیست و ممکن است بارها شاهد شکست باشند اما ارتباطی با کم هوشی ندارد و اغلب این گروه حتی هوشی بیش از حد متوسط نیز دارند اما نداشتن تمرکز و توجه مانع کسب نتایج درخشان می شود.

گروهی نیز با توجه به آنکه همواره فعالیت‌های تکانشگری نشان می‌دهند و بسیار فعال هستند، تحت آموزش درست قرار نمیگیرند بنابراین قادر نیستند همچون استعدادهای درخشان، موفقیت های تحصیلی کسب کنند.

خدمات درمانی موثر برای بیش‌فعالی

خدمات درمانی متفاوتی برای کاهش علایم پیش‌فعالی تعریف شده است که بسته به شرایط، شدت عارضه و سن ممکن است راهکار درمانی متفاوت باشد. متخصصان جلساتی را با والدین، معلمان و مربیان تدوین می‌کنند تا این گروه نیز بتوانند همچون کودکان نرمال در زندگی روزمره حضور پررنگی داشته باشند و حتی بتوانند عملکردهای موفقیت‌آمیزی در تحصیل و اشتغال نیز نشان دهند.

والدین باید توجه داشته باشند، درمان خود به خودی اختلال بیش فعالی ممکن نیست و نباید با چنین پیش فرضی، سلامت فرزندشان را قربانی کنند علاوه بر آنکه درمان نیاز به صبوری و همکاری خانواده‌ها دارد.

رفتار درمانی و آموزش والدین می‌تواند بازدهی خدمات درمانی را بسیار افزایش دهد، بی جهت نیست که در جلسات مشاوره ای زمان زیادی به آگاهی خانواده اختصاص داده می شود. همچنین باید پذیرفت که داروهای تجویزی را نباید به دلیل ترس از عوارض جانبی، کنار گذاشت.

بهترین دارو برای درمان بیش فعالی

بهترین دارو برای درمان بیش فعالی برای افراد مختلف متفاوت است، با توجه به آن که تبعات این اختلال در تمامی قربانیان به یک شکل ظاهر نمی شود اما مطمئنا پزشکان در سبد دارویی، ترکیب هایی مانند آدرال، ویوانسه، ریتالین، استراترا و کنسرتا را تجویز خواهند کرد.

پیشرفت علم پزشکی و تکنولوژی سبب شده است امیدواری بسیاری نسبت به بهبود اختلال بیش فعالی کودکان وجود داشته باشد. خوشبختانه حال روز به روز شاهد تولید داروهای جدیدتر هستیم که هر یک می‌توانند نواقص ناشی از این اختلال را کمرنگ کنند.

در ادامه برای آشنایی بیشتر شما عزیزان گریزی به داروهای مورد استفاده برای کودکان ۶ سال به بالا و بزرگسالان زده شده است.

داروهای محرک

از آن نام آشناترین داروهای محرک که در بهبودی اختلال بیش فعالی نیز نتایج شایانی را بر جای گذاشتند، می‌توان به آمفتامین ها و متیل فنیدیت اشاره کرد.

داروهای غیر محرک

داروهای محرک به عنوان پیشنهاد نخست پزشکان جهت بهبودی علائم بیش فعالی مطرح هستند که در صورت عدم مشاهده نتایج و یا ناتوانی شخص برای تحمل این گروه از داروها، حال می توان داروهای غیر محرک همچون آتوموکسستین، گوانفاسین و کلونیدین را مصرف نمود.

در مواردی نیز نیاز است، شخص درگیر بیش فعالی همزمان از داروهای غیر محرک و داروهای محرک استفاده کند.

جدیدترین داروهای بیش فعالی 

اگر به دنبال جدیدترین داروهای بیش فعالی هستید باید بدانید شامل Jornay PM و Adhansia XR بوده که توسط پژوهشگران حوزه داروسازی تولید شده اند و حال در بازار نیز موجود هستند.

عوارض ناشی از داروهای بیش فعالی

جبهه گیری خانواده‌ها به ویژه والدین نسبت به مصرف داروها بی ارتباط با عوارض احتمالی نیست. شاید شما نیز مایل باشید اطلاعاتی در این باره کسب کنید اما باید بدانید معمولاً داروهای محرک تبعاتی از نظر کاهش اشتها، دل درد، اختلال خواب، سردرد را ممکن است پدید آورند. در حالی که در گزارش ها، عوارض جانبی داروهای غیر محرک، خستگی، دل درد، کاهش اشتها و حالت تهوع ذکر شده است.

تمامی داروها حتی قرص های سرماخوردگی نیز همواره ممکن است عوارض جانبی را برای فرد به همراه داشته باشند، اگرچه احتمال بروز عوارض جانبی چندان قدرتمند نیست اما خانواده ها باید بدانند در صورت عدم تاثیرپذیری و نبود فواید خاص علی رغم مشاهده عوارض جانبی می توان نسبت به تعویض نسخه دارویی اقدام کرد البته باید پذیرفت بسیاری از عوارض جانبی تا زمانی که شخص به این داروها عادت کند چندان دور از انتظار نیست.

گستردگی و تنوع علائم بیش فعالی موجب شده است که یافتن بهترین راهکار درمانی چندان آسان نباشد و برای بهبود علائم این اختلال سلامت روان، نیاز به جستجوی بسیار، اهمیت بالایی داشته باشد.

فرقی ندارد که شخص درگیر این مشکل در سن کودکی است و یا حال مدتهاست با چنین عوارضی دست و پنجه نرم میکند، با اقدامات خودسرانه به ویژه مصرف داروهای درمانی بدون مشورت با پزشک، عوارض دیگری را نیز موجب خواهد شد.

داروهای بیش فعالی

ریتالین یکی از داروهای پرکاربرد برای اختلال بیش فعالی است که معمولاً شخص پس از چندین ساعت از زمان مصرف، شاهد اثر بخشی خواهد بود اما در دیگر گروه داروهای محرک مانند کنسرتا که به دلیل شکل خاص طراحی نیز مصرف ممکن است برای کودک چالش برانگیز باشد، تداوم اثر تا ۱۲ساعت قابل مشاهده است.

میزان تاثیرگذاری داروهای محرک

خوشبختانه در تحقیقات مختلف مشاهده شده است که احتمال پاسخ دهی فرد نسبت به داروهای محرک حدود ۸۰ درصد است و در صورت عدم سنخیت، نیاز است تا از نظر دوز و نوع تغییراتی رخ دهد. اما مطمئناً استفاده از دیگر روش ها هم چون رفتار درمانی، می تواند شانس بهبودی را دوچندان کند.

داروهای غیر محرک برای درمان بیش فعالی کودکان

داروهای غیر محرک نیز توانستند مجوز سازمان غذا و دارو را برای کاهش علائم بیش فعالی کودکان بگیرند. با توجه به آنکه همواره داروهای محرک نمی توانستند برای تمامی گروه درگیر اثربخش باشند و در مواردی نیز نیاز است شخص ترکیبی از داروهای محرک و غیر محرک را دریافت کند نباید کاربرد آنها را به تعویق انداخت.

بهترین سن برای شروع درمان های دارویی بیش فعالی

معمولاً در سنین پایین میتوان اختلال بیش فعالی را تشخیص داد و در صورت محرز شدن درگیری کودک نیاز است رفتار درمانی به عنوان خط اول درمان انتخاب شود و در صورت لزوم داروهای مجوز دار نیز مصرف گردد، بنابراین بهترین زمان برای شروع درمان دارویی، سنین ۶ سال به بعد است.

البته در تحقیقات گسترده مشخص شده است برخی از پزشکان دوزهای کم داروی متیل فنیدات را برای برخی کودکان کمتر از ۶ سال نیز تجویز کردند.

مدت زمان اثربخشی داروهای بیش فعالی

اگر مایلید با مصرف داروهای خاص شاهد اثربخشی زود هنگامی باشید، بهتر است داروهای محرک را با نظر پزشک برای فرزندتان خریداری کنید اما اثربخشی داروهای غیر محرک اغلب تا چندین هفته نیز به طول می انجامد. به یاد داشته باشید تنها پزشک می‌تواند بهترین داروی بیش فعالی را تجویز کند.

تاثیر مصرف داروهای بیش فعالی بر شخصیت کودک

نگرانی‌های خانواده‌ها درباره اثرات سوء داروهای بیش فعالی بسیار زیاد است بنابراین نیاز است همواره شخصیت و رفتار فرزندتان را رصد کنید و درصورت بروز تغییراتی با پزشک مشورت داشته باشید.

گاهی می‌توان با تغییراتی هرچند کوچک، شاهد بهبود علائم بود اما مطمئناً داروها قادر نیستند ذات شخصیتی را تغییر دهند و فقط متمرکز بر علایم خاص اختلال مانند تمرکز، بیش فعالی و تکانشگری خواهند بود.

احتمال وابستگی مصرف کننده به داروهای محرک

داروهای محرک درمان بیش فعالی را می‌توان نوعی داروی اعتیادآور دانست به طوری که احتمال دارد کودک یا نوجوان با مصرف نادرست و یا اقدام به فروش، خطراتی را برای خود درست کنند. بنابراین نیاز است که خانواده ها همواره فرزندشان را زیر نظر بگیرند تا متناسب با دوز تجویزی، برنامه داروی را پیش ببرند علاوه بر آن که با همکاری پرسنل مدرسه، دارو ها را در مکانی امن نگهداری نمایید.

البته باید دانست که خطرات سوء اعتیادآور معمولاً به شکلی است که شخص مصرف بالایی دارد و یا به شکل استنشاق یا تزریق برای تاثیر پذیری سریع تر این گروه را مصرف می کنند.

تاثیر مصرف داروهای بیش فعالی و رشد کودکان

از شدیدترین نگرانی های خانواده درباره مصرف داروهای بیش فعالی، تاثیر منفی و کاهش رشد به ویژه در زمینه قد و وزن کودک است اما تاکنون متخصصین به یک جمع‌بندی قاطع در این‌باره نرسیده‌اند. علیرغم آنکه نتایج تحقیقات نشان داده است شاید مصرف داروهای محرک طی یک یا دو سال اثرات کوتاه مدتی را داشته باشد اما به معنای ممانعت از رشد نبوده و باید منتظر ماند تا بدن به این شرایط عادت کند و سرانجام همچون سایر همسالان الگوی رشد را پیش ببرد. برای راحتی خیال و آرامش می توانید سوالات و تردیدهای خویش را نیز در جلسات مشاوره‌ای مطرح کنید.

نحوه مصرف داروهای بیش فعالی برای کودکانی که مشکل در بلعیدن قرص دارند

کودکان در شرایط سنی نیستند که بتوانند تمامی داروها را همچون بزرگسالان مصرف کنند، اگرچه حال متیل فنیدیت به صورت اشکال قرص، مایع و جویدنی تولید می شود و انتخاب را برای افراد راحت می‌کند اما در زمان استفاده از محرک های کپسولی شکل نیز این امکان وجود دارد که محتویات درون مواد غذایی کودک ریخته شوند تا سختی را احساس نکند.

مدت زمان مصرف داروهای بیش فعالی برای کودکان

مطمئنا هیچ فردی دوست ندارد فرزندش، مادام العمر داروهای بیش فعالی را مصرف کند، خوشبختانه با مشاهده اثر بخشی دیگر خدماتی مانند رفتاردرمانی می توان دوز مصرف دارو را کاهش داد.

شروع روند درمان نیز معمولاً با دوز بسیار کم محرک‌ها آغاز می‌شود و گام به گام پس از اخت پذیری بدن، می توان شاهد مصرف بیشتر بود. علاوه بر آن که این اقدام عوارض جانبی داروها را نیز به شدت کاهش می‌دهد.

فاکتورهایی مانند فرآیند رشد و تکامل کودک و تاثیرپذیری از داروهای مختلف نیز می‌تواند نیاز به مصرف را مشخص کند. این گروه ممکن است تا سال‌های نوجوانی و بزرگسالی نیز نیاز به مصرف دارو داشته باشند.

به یاد داشته باشید دارو جزئی از پروتکل درمانی است و نباید تنها به این شیوه اکتفا کرد. خوشبختانه حال شیوه‌های دیگری مانند رفتار درمانی، آموزش و نوروفیدبک نیز تاثیر بسیاری را بر کاهش علایم اختلال بیش فعالی گذاشته اند.

سخن آخر

بهترین داروی بیش فعالی را نمی توان نمونه خاصی دانست بلکه با توجه به شرایطی مانند شدت عارضه، سن و علائم، پزشکان داروی خاصی را تجویز می‌کنند، بنابراین نیاز است که همواره توصیه پزشک را سرلوحه قرار داد تا شاهد عوارض خاصی نیز نبود. مطمئناً کودکان در سنی نیستند که بتوانند مصرف خود را در زمان مناسب انجام دهند. می‌توانید جلساتی را با معلمان، مربیان و کارکنان مهدکودک و مدرسه نیز ترتیب دهید تا برنامه درمانی به درستی پیش رود و کودک بتواند شاهد بهبودی بالایی نیز باشد که عملکرد بهتر در آموزش، اشتغال و دیگر وجوه زندگی را نیز به دنبال دارد.

مشاوره آنلاین

شما می توانید از طریق فرم زیر مشکل کودک خود را با ما در میان بگذارید. کارشناسان ما در با توجه به زمان مقتضی با شما تماس بگیرند.

افزودن دیدگاه جدید