درمان اختلال نقص توجه در کودکان و شناخت کامل آن

بهترین نوع درمان اختلال نقص توجه در کودکان در واقع تشخیص به موقع این اختلال می باشد و به منظور بررسی آن نیاز است تا کودک به واسطه یک متخصص مورد بررسی دقیق قرار گیرد و پس از انجام آزمایشات و تست های متعدد پزشک در باب درمان کودک تصمیم گیری خواهد کرد.

پیش از آن که در باب درمان اختلال نقص توجه در کودکان صحبت کنیم می بایست بدانیم این اختلال شامل چه وضعیتی می شود و در چه حالتی کودک ما با این معضل درگیر خواهد بود. برای کسب اطلاعات تکمیلی در این موضوع با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید. 

کودکانی که مبتلا به این مشکل هستند دارای یک سری نشانه های رفتاری مشترک می باشند که به شرح زیر است: 

• بیش از یک کودک معمولی تحرک و جنب و جوش دارند و گاهی شیطنت های آن ها خطرناک و غیر قابل پیش بینی می باشد.
• کودک قادر به تمرکز کردن بر روی یک عمل ثابت نیست یعنی حتی برای مدت زمان کوتاهی نیز نمی ‌تواند یک پروسه را دنبال کند.
• از دیگر علائم این کودکان تکانشی رفتار کردن آنها است یعنی ممکن است کودک دست به انجام کاری بدون فکر و پرریسک بزند.

هنگامی که افراد این علائم را مطالعه می کنند با خود فکر می‌کنند که کم و بیش همگی ما با این علایم درگیر هستیم اما دارا بودن برخی از این علائم به این معنی نیست که ما با اختلال نقص توجه درگیر هستیم. زمانی می توان این علائم را مرتبط با اختلال ADHD دانست که فرد با توجه به دارا بودن تمامی علائم نمی تواند ارتباط موثر و درستی نیز با محیط پیرامون، فضای شغلی و سایر افراد برقرار کند و به عبارتی زندگی معمولی و روتین فرد مختل می گردد.

درمان اختلال نقص توجه در کودکان و علل بروز این حالت

هنگامی می توانیم به درمان اختلال نقص توجه در کودکان فکر کنیم که در گام نخست علل رو به درستی بشناسیم. طبق تحقیقات انجام گرفته در این حوزه روانشناسان و پزشکان بر این باور هستند که بخشی از این اختلال به وراثت و ژنتیک کودک برمیگردد و از طرفی دومین عامل تاثیر گذار می تواند محیط پیرامون کودک باشد، به طوری که گاهی عوامل بیرونی می توانند این حالت را تضعیف یا تشدید کنند. این دو عامل فاکتورهای کلیدی در ایجاد این درگیری به شمار می روند.

به غیر از موارد ذکر شده فاکتورهای دیگری مثل استفاده از ترکیبات الکلی و دخانیات در زمان بارداری نیز می تواند خطر پیش آمدن این احتمال را تا میزان زیادی افزایش دهد. 

درمان اختلال نقص توجه در کودکان و انواع این اختلال

اگر بخواهیم این درگیری را بر اساس نشانه های مشاهده شده طبقه بندی کنیم شامل موارد زیر خواهند شد: 

۱_ بیش فعالی و نقص توجه همراه با بی توجهی

• کودکی که با این معضل درگیر است حالت های زیر را از خود بروز می دهد  :
• این کودکان عموما در تمرکز و توجه بر روی مسائل درسی و حتی عملکرد های تفریحی با مشکل مواجه می شوند.
• هنگامی که با او به گفتگو می پردازید اینطور حس می شود که حتی در صورت تماس چشمی به صحبت های شما گوش نمی دهد.
• نمی‌ تواند درس های مدرسه و فعالیت‌ های پیرامون خود را برنامه ‌ریزی کند.
• از انجام کارهایی که نیاز به تمرکز و توجه داشته باشد دوری می کند و یا با اکراه به انجام آنها می پردازد.
• در حین انجام دروس مدرسه و یا بازی کردن مرتب ابزارهای خود را گم می کند.

۲_ بیش فعالی و نقص توجه همراه با عملکردهای تکانشی

• هنگامی که کودک آرام و قرار ندارد و حتی در هنگام نشستن روی صندلی مدام در حال تکان خوردن است.
• کودک نمی تواند به درستی در کلاس مدرسه آرام گیرد و مرتب در حال جابجایی صندلی خود می باشد.
• به علت بی قراری های مداوم دائماً در حال دویدن، بازی های خطرناک و تحرک بسیار زیاد هستند.
• کودکانی که با این اختلال درگیرند نمی توانند به آرامی و بدون ایجاد صدای اضافه خود را سرگرم کنند  و یا به بازی بپردازند.
• معمولاً این کودکان قدرت تکلم بالایی دارند و بسیار صحبت می کنند. 

درمان اختلال نقص توجه در کودکان و شیوع آن

طبق تحقیقات بالینی انجام گرفته، روانشناسان و پزشکان مطرح دنیا به این نتیجه رسیده اند که به علت وراثتی بودن این موضوع احتمال ایجاد آن در پسران دو یا حتی ده برابر دختران خواهد بود.

البته گاهی برخی از افراد بر این اعتقاد هستند که : از آنجایی که پسران بیشتر رفتارهای خشونتی و یا ضد اجتماعی از خود نشان می دهند شناسایی آنها راحت تر خواهد بود. در کودکان دختری که با این اختلال درگیرند احتمال ایجاد استرس های شدید، افسردگی های مزمن و یا اختلال بای پولار بسیار بیشتر از پسران می باشد اما نشانه‌ های خشونتی و پرخاشگری در دختران کمتر دیده می شود.

چگونگی تشخیص و درمان اختلال نقص توجه در کودکان

طبق صحبت های ذکر شده در ابتدای مقاله اغلب نشانه ‌های این اختلال شامل مواردی چون عدم تمرکز، عدم توجه، قادر نبودن به برنامه‌ ریزی برای انجام فعالیت های روزانه، تحرک شدید، عدم آرامش و… می ‌شود.

این کودکان به علت این مشکلات عموما با افت تحصیلی مواجه می شوند و به علت عدم ارتباط موثر با هم سن های خود دچار افسردگی و یا اعتماد به نفس پایین نیز خواهند شد. 

چگونگی درمان اختلال نقص توجه در کودکان بیش فعال

دقت داشته باشید که بهترین نوع درمان اختلال نقص توجه در کودکان در واقع تشخیص به موقع این اختلال می باشد و به منظور بررسی آن نیاز است تا کودک به واسطه یک متخصص مورد بررسی دقیق قرار گیرد. 

در این آزمایشات کلیه علائم کودکان ۳، ۴ و ۵ ساله و فاکتورهای مربوطه مثل خوابیدن کودک، تغذیه و رفتارهای روتین روزانه او مورد بررسی واقع می شود و سپس دکتر اقدام به پروسه درمان کودک خواهد کرد. 

درمانی که عموماً برای این کودکان لحاظ می گردد می تواند یک یا چند مورد از حالات زیر باشد که با توجه به شرایط کودک، فیزیولوژی بدنی و فاکتورهای دیگر توسط دکتر انتخاب می شود. این پروسه ها اغلب برای کودکانی موثر است که بیش فعالی درگیری غالب شخصیت آنهاست.

پروسه آب درمانی

در این مرحله به واسطه ابزارهای جدید، پزشک سبب تخلیه انرژی و تحرک اصولی کودک می شود. ممکن است از ابزارهای مختلفی مثل تردمیل، تخته تعادل و یا غیره به جهت ایجاد درک عمقی در کودک استفاده شود. به علاوه استفاده از روش آب درمانی سبب ایجاد آرامش بیشتر برای کنترل خشم و هیجانات کودک خواهد شد و یکی از پروسه های مهم و موثر در روند درمان اختلال نقص توجه در کودکان به شمار می رود.

ماساژ درمانی

طبق مطالعات صورت گرفته در این حوزه متخصصین بر این باور هستند که یکی از راه های درمان موثر این اختلال ماساژ درمانی می باشد. کلیه مراحل توسط افراد دوره دیده و با تجربه ای که در این زمینه فعالیت داشته اند انجام می پذیرد، چرا که فرد مورد نظر می بایست مسلط به رفتار با کودک مبتلا به بیش فعالی باشد و بداند به منظور ایجاد آرامش برای کودک می بایست چه رفتاری را انجام دهد.

این پروسه از آن جهت حائز اهمیت است که پایین آمدن استرس و اضطراب کودک را به دنبال خواهد شد، به علاوه حرکات اضافه و رفتارهای تکانشی او نیز کاهش خواهند یافت.

اتاق تجهیزات

در این روش کودک را به واسطه تجهیزات و ابزارهای دیجیتالی و مدرن تشویق به انجام یک سری تمرینات خاص خواهند کرد. جلسات تمرینی به منظور تسلط کودک بر روی خشم و سایر هیجانات آنی کودک است و در این جلسات کودک خواهد آموخت که بر روی تکلم و پرحرفی خود مدیریت داشته باشد و به عبارتی مشاور در این بخش سعی دارد تا با قرارگیری کودک در یک پروسه عملی روند درمان را تسریع کند و به گونه ای انرژی کودک در مسیر درست قرار گیرد.

پروسه درمان همراه با بازی 

این نوع درمان اختلال نقص توجه در کودکان بدین شکل انجام می پذیرد که هیجانات و انرژی کودک کنترل و تخلیه گردد. کودک چگونگی برقراری ارتباط با همسن های خود را نیز می آموزد و همچنین یاد خواهد گرفت تا به چه شکلی کارهایی که از او خواسته می شود را انجام دهد و بتواند بر روی یک عمل تمرکز ثابت داشته باشد.

مرحله تعادل ادراک و حس

بر اساس مطالعات وسیعی که در این حوزه انجام گرفته است پزشکان علت عدم آرامش و بیقراری این کودکان را اختلالات حسی در آنها می دانند، پس لازم است به واسطه روشی تمامی ادراک پنج گانه آنها به شکل عمیق و ریشه ای مورد بررسی قرار گیرد تا پزشک بتواند تجویز درستی برای درمان کودک داشته باشد. 

چگونگی درمان اختلال نقص توجه در کودکان کم توجه

هنگامی که پس از بررسی و انجام تست های متعدد پزشک تشخیص دهد که کودک با نقص توجه و یا کم توجهی درگیر است نیاز است تا اقدامات درمانی برای او انجام پذیرد. این پروسه ها ممکن است شامل یک یا چند مورد زیر باشند. این روش ها برای کودکانی مناسب است که درگیری غالب آنها نقص توجه می باشد.

‏ درمان اختلال نقص توجه در کودکان، دارک روم

در این مرحله پزشک از کودک می ‌خواهد تا تمرینات ویژه ‌ای را انجام دهد تا به واسطه این تمرینات حس بینایی و توجه کودک تقویت شود و عموماً از سیستم‌های کامپیوتری در این مورد استفاده می شود.

درمان اختلال نقص توجه در کودکان، تقویت ادراک شنیداری

در این بخش لازم است تا بر روی حس شنوایی کودک تمرکز شود و تمرینات بیشتر معطوف به این بخش خواهند شد، به طوری که سطح هوشیاری و شنیداری کودک افزایش پیدا کند و در نهایت خواهد توانست بر روی صداهای محیط بیش از قبل تمرکز کند.

درمان اختلال نقص توجه در کودکان، اتاق درمان ذهن

در این مرحله تمرینات شامل تمرکز، توجه ذهنی و حافظه کودک می شوند. پزشک از کودک می‌خواهد تا به واسطه انجام تمریناتی مهارت های لازم در این زمینه را ارتقا دهد، به طوری که سطح درک و شناخت کودک از محیط افزایش یابد.

درمان اختلال نقص توجه در کودکان، انجام تست های تشخیصی

کودکانی که مبتلا به اختلال نقص توجه هستند عموما در حین حل نمودن تست های ورود به اول دبستان به مشکل برمی خورند، پس می بایست پزشک تمرینات لازم برای ارتقاء توانمندی های تحصیلی و یادگیری کودک را نیز در پروسه های درمانی جای دهد.

درمان اختلال نقص توجه در کودکان ،گفتار درمانی 

در این پروسه پزشک سعی دارد تا با انجام تمرینات کلامی و در گفتگو ادراک شنیداری و تمرکز کودک را در این حوزه بیشتر کند تا کودک بتواند با سایر افراد گفتگوی موثر و متقابلی داشته باشد.

 درمان اختلال نقص توجه در کودکان و نکات مربوطه

دقت داشته باشید که در اغلب موارد شاهد ظهور اختلال بیش فعالی و نقص توجه به صورت همزمان هستیم و احتمال اینکه این دو حالت در کودک دیده شود زیاد است لذا می بایست کودک توسط پزشک مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد.

بالای ۸۰ درصد از کودکان مبتلا به اختلال کم توجهی _  بیش فعالی حداقل مبتلا به یکی از این درگیری ها هستند و بالای ۶۰ درصد از آنها هر دو حالت را به صورت همزمان دارند. سایر اختلالاتی که عموما با بیش فعالی و نقص توجه ممکن است همراه باشند شامل موارد زیر است : 

• اختلال عدم پذیرش و فرمان پذیری با هیجانات ستیزه جویانه
• اختلال در انجام مهارت هایی مثل مطالعه و نگارش
• تیک های عصبی
• اختلالات و درگیری های عاطفی و روانی

در بیش از ۵۰ درصد افراد نشانه های بیش فعالی و یا نقص توجه در هنگام بزرگسالی و بلوغ نیز مشاهده می گردد. افرادی که دوره کودکی خود را سپری کرده اند این اختلال را با علائمی مثل : عدم پایبندی به قانون، نداشتن ثبات کاری، رفتارهای پرخاشگرانه و مشکل در ارتباط برقرار کردن با افراد نشان می دهند.

افرادی که با اختلال نقص توجه و بیش فعالی درگیر هستند در کودکی حدود ۲۰ درصد و در بزرگسالی بیش از ۳۰ دچار افسردگی می گردند. 

دقت داشته باشید که بهتر است روند درمانی برای این کودکان هر چه سریعتر آغاز شود و در واقع هر چه این پروسه از سنین پایین تری شروع شود احتمال درمان و تاثیر پذیری نیز بیشتر خواهد شد.

در صورت صلاحدید پزشک در برخی از موارد دارو تجویز می گردد، اما این امر نیاز به بررسی و آزمایشات دقیق دارد.

چنانچه تمایل دارید در این زمینه اطلاعات تکمیلی تری را کسب کنید و یا در باب پروسه های درمانی سوالی دارید می توانید با کارشناسان ما ارتباط برقرار نمایید.