ویژگی کودکان دارای اختلال خواندن، همواره یکسان نیست. سن و شدت عارضه در تظاهر علائم دخیل اند. نارساخوانی یک اختلال یادگیری است که مشکلاتی در مهارت خواندن را به شخص تحمیل میکند. این نقص در شناسایی اصوات گفتاری و درک چگونگی ارتباط آنها با شکل نوشتاری، مشخص است. متخصصان آسیب در مناطقی از مغز که پردازش آواهای گفتاری را صورت می‌دهند دلیل چنین اتفاقی معرفی می کنند. افراد درگیر از هوشی طبیعی و قدرت بینایی معمولی، برخوردار هستند. اکثر کودکان درگیر نارساخوانی میتوانند با یک برنامه آموزشی تخصصی، چالش های این اختلال را پشت سر بگذارند.
لزوم شناخت علائم خواندن
خواندن و نوشتن از مهارت های اساسی در زندگی روزمره محسوب می‌شوند. اما برخی از کودکان و خردسالان که در مهدکودک یا کلاس اول، آماده فراگیری چنین توانمندی‌هایی هستند، نمی توانند درک درستی داشته باشند.
اگر سطح خواندن فرزندتان کمتر از حد انتظار برای سن بوده و علائم دیگری از نارساخوانی شدید نشان می دهد، ارزیابی و مشاوره با متخصصان درمانگر اهمیت بسیاری دارد.
ویژگی کودکان دارای اختلال خواندن
علائم نارساخوانی، می تواند قبل از شروع به تحصیل نیز شناسایی کرد. برخی از شواهد پس از ورود به دبستان، قابل پیگیری هستند بنابراین اگر فرزندتان در حال آموزش، شواهد خاصی را نشان می‌دهد، باید هرچه سریعتر ارزیابی را توسط متخصصان درمانگر صورت دهید.
شاید معلمان کودک، نخستین شخصی باشند که بتوانند رفتار های ناشی از این اختلال را شناسایی کنند. شدت درگیری برای تمامی قربانیان به یک شکل نیست و اغلب پس از شروع به یادگیری مهارت خواندن، علائم مشخص میشود.
علائم اختلال خواندن قبل از مدرسه
اگر فکر می کنید فرزند خردسال در معرض درگیری با اختلال نارساخوانی است، باید چنین علائمی را ببینید:
- آوای ضعیف در زمان شروع به صحبت کردن
- یادگیری کند در زمان بیان کلمات جدید
- مشکل در شناسایی اشکال صحیح کلمات
- معکوس کردن اصوات و یا ناتوانی در شناسایی کلمات مشابه
- مشکل در به خاطر سپردن و یا گفتن نام حروف، اعداد و رنگها
- مشکل در یادگیری قافیه های اشعار و انجام بازی های مشابه
علائم خواندن در مدرسه
هنگامی که کودکان وارد دبستان می شوند، بهتر می توان ویژگی کودکان دارای اختلال خواندن
را شاهد بود:
- عملکرد خواندن بسیار پایین‌تر از حد انتظار برای سن کودک است.
- مشکل در پردازش و درک آنچه که می شنود، وجود دارد.
- چالش برای یافتن کلمات مناسب و پاسخگویی به سوالات چشمگیر است.
- مشکل در به خاطر سپردن ترتیب موارد نیز وجود دارد.
- چالش برای دیدن و شنیدن شباهت ها و تفاوت های بین حروف و کلمات نیز وجود دارد.
- ناتوانی در تلفظ کلمات ناشناخته نیز باید جدی گرفت.
- مشکلات املایی بسیار و نیاز به اختصاص زمان بسیار برای انجام کارهایی که نیاز به مهارت خواندن یا نوشتن اند.
- خودداری از فعالیت هایی که مرتبط با مطالعه هستند.
علائم اختلال خواندن در نوجوانان و بزرگسالان
علائم نارساخوانی در گروه نوجوانان و بزرگسالان، شباهت بسیاری به شواهد این اختلال در سنین کودکی دارد. برخی از علائم و نشانه های هشدار دهنده در این دوره سنی شامل موارد زیر هستند:
- مشکل در خواندن حتی خواندن با صدای بلند
- خواندن و نوشتن آهسته و دشوار مشکلات املایی بسیار
- امتناع از انجام فعالیت هایی که مرتبط با مطالعه هستند.
- تلفظ اشتباه کلمات و چالش برای بخاطر سپردن واژگان جدید
- نقص در درک لطیفه‌ها یا عباراتی که شامل کلمات خاص هستند.
- نیاز به اختصاص زمان بسیار برای انجام اموری که مرتبط با خواندن یا نوشتن اند.
- مشکلات یادگیری برای کسب مهارت زبان خارجه
- مشکل در خلاصه کردن داستان
- چالش برای حفظ کردن
- مشکل در حل مسائل ریاضی
لزوم درمان اختلال خواندن
نارساخوانی میتواند پیامدهای بسیاری را منجر شود بنابراین درمان و حمایت اهمیت بسیاری دارد. از جمله عوارض بی توجهی به بهبود باید موارد زیر را نام برد:
- این گروه از کودکان در صورت عدم دریافت خدمات درمانی، همواره مشکلاتی برای یادگیری خواهند داشت که میتواند کسب دانش را با چالش‌هایی مواجه کند. همچنین نسبت به همسالان احساس ضعف و خود کم بینی نیز دور از انتظار نخواهد بود.
- مشکلات اجتماعی نیز در صورت عدم درمان وجود خواهند داشت که منجر به کاهش عزت نفس و مشکلات رفتاری، اضطراب، پرخاشگری و کناره گیری از دوستان، والدین و معلمان نیز خواهد شد.
- عواقب این اختلال در بزرگسالی نیز فرد را آزرده خاطر می کند به نحوی که استعدادهای بالقوه نیز خاموش خواهند شد. پیامد های آموزشی، اجتماعی و … طولانی مدتی، در انتظار است.
- خانواده ها همواره باید مراقب هرگونه علائم و نشانه های خاصی باشند که می تواند بیانگر درگیری شخص با اختلال خواندن مرتبط باشد. درمان زودهنگام می توانند آینده شغلی و اجتماعی فرد را نیز نجات دهد.
برای درمان اختلال خواندن چه باید کرد؟
در صورت عدم تشخیص درست و دریافت نکردن خدمات درمانی چالش اختلالات یادگیری تا بزرگسالی نیز تداوم خواهند داشت. مطالعات نشان می‌دهند که توارث در انتقال چنین اختلالی، نقش پررنگی دارد بنابراین ژن های خاصی که مرتبط با پردازش اطلاعات کلامی هستند، می توانند چنین مشکلی را ایجاد کنند.
از دیگر عوامل خطر زا باید درگیری با دیگر مشکلات یادگیری، زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد و … را اشاره کرد. همچنین قرار گرفتن در معرض مواد نیکوتین دار، نوشیدنی های الکلی در دوران بارداری بر رشد مغز جنین نیز تاثیر گذار است.
حمایت عاطفی نیز در بهبودی نقش مهمی ایفا می کند. اگرچه درمان خاصی برای نارساخوانی به صورت قطعی معرفی نشده است اما ارزیابی سریع و مداخله زودهنگام میتواند نتایج منحصربه‌فردی را برای کنترل این اختلال فراهم کند.
والدین باید برای ایفای نقش حمایتی خود، ارزیابی درست از امکانات موجود نیز داشته باشند. این گروه، نیاز به کتاب هایی دارند که با سطح معلومات آنها مطابقت دارد همچنین باید تمام تکنیک ها به صورت فعالیت های سرگرم کننده باشند تا مشارکت فعال صورت گرفت.
متاسفانه برخی از افراد در کودکی اختلال شناسایی نشده اند و تا سنین بزرگسالی با چالش‌هایی، دست و پنجه نرم می کنند اما به یاد داشته باشید هرگز برای رهایی دیر نیست.
سخن آخر
اختلال خواندن در صورت تشخیص زودهنگام، چندان تبعات پررنگی را برای شخص به همراه ندارد. اما خانواده ها نباید فراموش کنند که این گروه، هوشی طبیعی دارند که می توان با آموزش هدفمند، حمایت لازم را صورت داد. انتخاب متخصص درمانگر که سابقه و تجربه موفقی دارد، میتواند برای مشاهده و ارزیابی دقیق کمک‌کننده باشد.
شما می توانید از طریق فرم زیر مشکل کودک خود را با ما در میان بگذارید. کارشناسان ما در با توجه به زمان مقتضی با شما تماس بگیرند.
افزودن دیدگاه جدید