۲۱ تمرین برای افزایش دقت و تمرکز کودکان

تمرین برای افزایش دقت و تمرکز کودکان، بسیار موثر است. برخی از والدین همواره از بی قراری و نداشتن آرامش فرزندشان، نگران هستند. این گروه قادر به اتمام امور نیستند و عملکرد تحصیلی ضعیفی را نیز به نمایش میگذارند. اختلال کمبود توجه مشکلاتی را در زندگی روزمره نیز به دنبال دارد. اما برای استفاده از راهکارهای درمانی، متخصصان نخست علت را شناسایی می کنند.

نقش تمرکز در عملکرد کودکان

تمرکز برای کودکان به عنوان یک مولفه ضروری یاد می‌شود حتی اگر در حال مطالعه و یا بازی باشند، نیاز است دقت و توجه مستمر داشته باشند. در واقع چنین مهارتی می تواند برای زندگی روزمره و تجربه یادگیری امور مختلف، ضروری باشد. یکی از شایع ترین شکایت والدین، بی توجهی فرزندشان است. اگرچه تشویق و حمایت می تواند این ضعف را کاهش دهد اما برای رهایی نیاز به استفاده از شیوه های پیشنهادی از سوی درمانگران است.

والدین متاسفانه به دلیل ناآگاهی، ممکن است فشار بیش از حدی به کودک تحمیل کنند که این رفتار نه تنها کاهش توجه و تمرکز را به دنبال دارد بلکه می تواند اعتماد به نفس را نیز کاهش دهد. حمایت و تشویق برای رهایی از این مشکلات بسیار کمک کننده است.

علائم نبود دقت و تمرکز کودکان

بیش فعالی ممکن است یکی از احتمالات درگیری با چنین شواهدی باشد به نحوی که این گروه در زندگی اجتماعی، خانوادگی و آموزشی محدودیت‌هایی را تجربه می کنند. البته مداخلات دارویی و رفتاری در کاهش تبعات بسیار موفقیت‌آمیز ظاهر شدند.

قبل از اینکه اشاره به تمرینات و نکاتی جهت بهبود تمرکز داشته باشیم، نیاز است علائم هشدار دهنده نبود تمرکز را اشاره کنیم تا پس از تجزیه و تحلیل اصولی در زمان طلایی برای راهکارهای درمانی اقدام کرد. اگر فرزندتان با چنین شواهدی مواجه هست باید سیگنال ها را جدی بگیرید از جمله:

• کودک همواره برای انجام وظایف معمولی نیز خستگی مضاعفی را تجربه می کند.
• محرک های محیطی به آسانی حواس را پرت میکند.
• انگیزه و اشتیاق برای به اتمام رساندن مسئولیت وجود ندارد.
• تمرکز برای درک مکالمه و پردازش اطلاعات گفتاری وجود ندارد.
• همواره افکار درهم و برهم بوده و توانایی سازماندهی دیده نمیشود.
• قادر به حفظ تمرکز در زمان مطالعه نیست.

البته همواره اختلال کمبود توجه، جدی نبوده و می توان با روش های ساده نیز شاهد بهبود شرایط بود علاوه بر آنکه کارایی و بهره‌وری نیز افزایش می یابد.

نکاتی برای بهبود توجه و تمرکز کودک

برای پشتیبانی از سلامت کودک و بهبود تمرکز، می بایست مواردی را در نظر گرفت. البته شدت عارضه نیز در انتخاب اقدامات، تاثیر مستقیم دارد.

• داشتن یک رژیم غذایی متعادل همراه با مواد مغذی مانند امگا۳، فسفر و کلسیم می‌تواند از بروز مشکلات تمرکزی، پیشگیری کند.
• برخی از کودکان در ساعات خاصی تمرکز بهتری دارند بنابراین پیشنهاد می شود مسئولیت های مهم را در این اوقات انجام دهند.
• انتخاب فضای مناسب برای انجام فعالیت نیز اهمیت دارد.
• بهتر است موقعیت فضایی از نظر نور و صدا و تهویه، مناسب باشد تا تمرکز کودک بر هم نخورد.
• سازماندهی وظایف نیز اهمیت بسیاری دارد. بهتر است از کارهای با سختی متوسط شروع کرد و رفته رفته، سختی را بیشتر کرد.
• داشتن استراحت های برنامه ریزی شده در بین فعالیت ها نیز می تواند انرژی دوچندانی را به همراه داشته باشد.
• حضور وسایلی مانند تلویزیون، کامپیوتر و تلفن همراه می توانند حواس پرتی را افزایش دهند بنابراین نباید در محیط کودک، استفاده شوند.
• دستیابی به اهداف تعیین شده می تواند انگیزه و کسب موفقیت را ممکن کند بنابراین باید برنامه ریزی اصولی را با کودک در میان گذاشت.
• پشتیبانی و تقویت روحیه نیز می تواند به موفقیت دوچندان منجر شود.

تمرین برای افزایش دقت و تمرکز کودکان

انتخاب تمرین برای افزایش دقت و تمرکز کودکان، متناسب با شرایط صورت می گیرد. در ادامه به چند مورد اشاره شده است که می تواند برای اغلب کودکان مفید باشد:

گوش دادن به موسیقی: موسیقی به عنوان فعالیتی مفرح برای کودکان، اوقات خوشی را صورت دهد علاوه بر آنکه نواحی از مغز که مسئول تمرکز، توجه و خلاقیت نیز هستند را فعال میکند.

تکنیک های تحریک حسی: چنین فعالیت هایی، بهبود توانمندی های حسی را به دنبال دارند علاوه بر آنکه آرامش خاطر و بهبودی توجه نیز صورت می گیرد. از جمله می توان به استفاده از نورهای رنگی با جلوه های حرکتی در اتاق خواب اشاره کرد. همچنین استفاده از اسانس ها و اشیای با نوردهی جالب نیز پیشنهاد می شود.

تکنیک های تمدد اعصاب: تمرینات تنفسی تنها به تمرکز بهتر کمک نمی کنند بلکه استرس و فشار نیز از روح و روان کودک کاهش میدهند‌. البته داشتن وضعیت مناسب نباید فراموش شود.

مدیتیشن و یوگا: مدیتیشن و یوگا به تمرکز و توجه کودک، کمک بسیاری می‌کند. همچنین ذهن فعال را نیز به دنبال دارد.

کپی کردن تصاویر: ردیابی یا کپی کردن نقاشی ها روی کاغذ نیز به تمرکز بهتر به ویژه در بخش جزئیات منجر می شود. همچنین می توانند اشیا واقعی را ترسیم کنند تا شاهد ارتقای توجه نیز باشند.

رنگ آمیزی اعداد: از دیگر تمارین، کودک باید تلاش برای یافتن عدد خاص داشته و خطوط را دنبال کند سپس آنها را با رنگ های مشخص شده، متمایز نماید.

بازی های کارتی: برخی از بازی های کارتی به نحوی طراحی شده‌اند که می‌بایست کودک به کارت هایی که در حال بالا رفتن هستند دقت کند تا حدس بزند و بتواند جفت آن را بیابد.

پیدا کردن تفاوت ها: یافتن تفاوت های نقاشی ها به کودک کمک می‌کند، توجه مستمری را شاهد باشد.

یادگیری اشعار و آهنگ ها: اشعار و آهنگهای کودکانه به ویژه نمونه های ریتمیک، می‌توانند تمرکزی دو چندانی را به همراه داشته باشند.

بازی های فکری: شطرنج، ماز و سودوکو میتوانند به عنوان استراتژی هایی در حفظ تمرکز طولانی مدت، تاثیرات شایانی را به همراه داشته باشند.

بازی های ساخت کاردستی: ساخت کاردستی مانند اوریگامی علاوه بر ارتقای تمرکز به رشدی حرکتی و هماهنگی دست و چشم نیز کمک می کنند.

قصه خوانی: از عادت موثر و طلایی که برای کودکان به ویژه در سنین پایین افزایش تمرکز، تخیل و خلاقیت را به دنبال دارد، خواندن داستان های جذاب است. متخصصان معتقدند پیوند عاطفی بین والدین و فرزندان را نیز تقویت می‌کند قبل از خواب می توان داستان های مورد علاقه به ویژه قصه های مصور را انتخاب کرد تا به مشارکت بیشتر منجر شود.

بازی های معمایی: طرح معما و چیستان و تلاش برای حل آنها می تواند به توسعه قوه استدلال، استنتاج و توجه به جزئیات کمک کند. بازی های مرتبط با تقویت حافظه نیز مفید هستند که می‌توانند توجه و تمرکز را به دنبال داشته باشند. کودک با مشاهده و دقت به اشکال می تواند در شناسایی جزئیات آنها را حل کند و توانمندی بهتری را به نمایش بگذارد. متاسفانه برخی از والدین مدت طولانی، کودک را بدون راه حل، رها می‌کنند و حتی ممکن است در صورت اشتباه رفتارهای تمسخر آلود صورت دهند که انگیزه را کاهش میدهد.

فعالیت های دستی: کودکان به فعالیت های دستی، علاقه بسیار دارند که ممکن است به شکل رنگ آمیزی کل دیوار اتاق نیز باشد که در ارتقای توانمندی های رشد نیز مزایایی را بر جای می گذارد. متخصصان بهبود استدلال منطقی، هماهنگی حرکتی، خلاقیت و خیال و رشد شناختی را نیز از مزایای چشمگیر بیان می کنند.

حضور در فعالیت ورزشی: ورزش امروزه علاوه بر سلامت جسمانی برای روحیه و نشاط نیز توصیه می‌شود، بنابراین نیاز است، کودکان فعالیت بدنی متناسب با سن را همواره تجربه کنند. نظم، پشتکار، همکاری، احساس قدرت و روحیه می تواند از فواید حضور در ورزش های مختلف عنوان شود.

استفاده درست از فناوری: نمی توان همواره کودکان را از کامپیوتر دور کرد، استفاده از این تکنولوژی می بایست به صورت اصولی دنبال شود. خوشبختانه بازی هایی که طراحی شده اند که با تحریک تفکر منطقی حتی بهبود عملکرد تحصیلی را نیز به دنبال دارند.

بازی های گروهی: حضور در بازی‌های گروهی می تواند به ارتقای تفکر و همکاری مستقیم منجر شود علاوه بر آن که صبر و تمرکز دوچندان را نیز برای کودکان به دنبال دارد. بازی های ساده مانند طناب زدن فارغ از نتیجه برد و باخت علاوه بر سرگرمی به حفظ تمرکز نیز منجر می شود.

پازل و دومینو: پازل به عنوان یک بازی نه تنها کودکان بلکه افراد بزرگسال را نیز می تواند سرگرم کند. اختصاص زمان برای یافتن راه حل و شناخت جزئیات می‌تواند ارتقای تمرکز را نیز به دنبال داشته باشد. دومینو به عنوان یک بازی کلاسیک، مزایای چشمگیری را برای کودکان به دنبال دارد بی جهت نیست که استراتژی موثر جهت توسعه توانمندی های ذهنی و حرکتی عنوان می شود.

اجرای تئاتر: یکی از فعالیت های جالب برای تحریک تغییر و تمرکز کودکان، اجرای نمایش های تئاتر عنوان می‌شود. بازی های عروسکی نیز می توانند موقعیت هایی را فراهم کنند که با بهبود تعادل عاطفی، ارتقای تمرکز را نیز به دنبال دارند. خانواده ها نباید فراموش کنند، مهمترین نکته علاقه کودک است تا بتوانند لذت دوچندانی را تجربه کنند بنابراین نباید در برنامه فشرده تنها انجام وظیفه را در نظر گرفت که می تواند بر قوه تمرکز و تخیل نیز تاثیرات منفی را بر جای بگذارد علاوه بر آن که استرس و فشار روانی را نیز متحمل خواهند شد.