تست آنلاین بیش فعالی کودکان ۲ و ۳ ساله

تست آنلاین بیش فعالی کودکان ۲ و ۳ ساله می تواند دیدگاه روشنی به خانواده ها ببخشد تا برای سلامت کودک خود، گام موثری بردارند. خانواده‌ها به ویژه والدین برای تشخیص علائم بیش فعالی، چالش بزرگی دارند بنابراین استفاده از آزمون تشخیص بیش فعالی بسیار کارآمد است اما نباید تنها به چنین آزمون‌هایی اکتفا کرد. خوشبختانه پزشکان و متخصصان آمادگی دارند تا جهت تشخیص دقیق، مشاوره هایی را ارائه کنند.

اختلال بیش فعالی یا ADHD به چه معناست؟

اختلال بیش فعالی، گروه بسیاری را درگیر می کند به طوری که خانواده های متعدد با این مشکل آشنا هستند، معمولاً پسران ۴ برابر بیشتر از دختران از اختلال بیش فعالی رنج میبرند که می تواند ناشی از نقص پردازش اطلاعات در مغز باشد.

این ناهنجاری تبعاتی را در توجه، تمرکز، فعالیت و کنترل احساس بر جای می گذارد بنابراین نیاز است از خدمات درمانی موثری استفاده کرد. برخی از خانواده ها توصیه های دوستان و آشنایان را جایگزین مشورت با متخصصان صاحب نظر قرار میدهند در حالیکه میتواند به ماندگاری اختلال منجر شود، بد نیست بدانید در حدود ۴۰ درصد بیماران درگیر این اختلال، شواهد در دوران بلوغ از بین میروند بنابراین استفاده از تجویزات پزشکی، الزامی است تا شاهد محدودیت‌ها و موانعی در زندگی شخصی و اجتماعی نبود.

چالش های ناشی از اختلال بیش فعالی یا ADHD

والدین برای تشخیص بیش فعالی معمولاً با موانع بسیاری مواجه هستند، علاوه بر نگرانی های همیشگی، شناخت شواهد تشخیص دهنده نیز بسیار سخت است. اگرچه شیطنت و فعالیت زیاد می تواند زنگ خطری جدی باشد اما خانواده ها چنین رفتاری را جزئی از ذات کودکان می پندارند. 

اغلب ورود به مقاطع تحصیلی، می تواند به شناخت این گروه از بیماری‌ها و اختلالات کمک شایانی کند به طوری که معلمان معمولا به والدین توصیه هایی می کنند، بنابراین ارزیابی و معاینه مورد نیاز است.

مرز باریکی بین بیش فعالی و شیطنت ذاتی وجود دارد، برخی از خانواده ها معتقدند که شیطنت یک مشخصه خاص از شخصیت اشخاص برون‌ گرا است و نباید آن را با بیش فعالی، یکی دانست بطوری که سعی می‌کنند از پذیرش چنین اختلالی سربازند، در حالی که در مواردی چنین نظری قابل پذیرش نیست. در این مطلب سعی کرده‌ایم شواهد تشخیص دهنده بیش فعالی کودکان ۲ و ۳ سال را مرور کنیم تا سلامت هیچ کودکی قربانی ناآگاهی خانواده‌ها نشود.

مهمترین علائم اختلال توجه و بیش فعالی کودکان

از مهم‌ترین مشخصه این اختلال، می‌توان بی توجهی، بیش فعالی و تکانشگری را اشاره کرد، البته که شدت علائم همواره یکسان نیست در مواردی خانواده‌ها بیان می کنند، قادر به تفکیک مرز بین اختلال و رفتار طبیعی کودک نیستند. در ادامه به علایم اصلی این اختلال گریزی زده شده است تا به پشتوانه این اطلاعات سریعتر مشکلات فرزندتان را تشخیص داده و برای استفاده از خدمات درمانی گامی بردارید:

بی توجهی

محرک های محیطی می‌توانند به راحتی حواس کودک را پرت کنند به طوری که علی‌رغم شروع فعالیت های مختلف، هرگز قادر به اتمام مسئولیت ها نیستند، همچنین در محیط آموزشی مهدکودک و مدرسه نیز اشتباهات بسیاری را به نمایش می‌گذارند به طوری که معلم و مربی همواره از انجام ندادن تکالیف کودک شاکی هستند. باید فراموش کاری و گم کردن وسایل مانند مداد، کیف و دفتر را نیز اشاره کرد.

بیش فعالی

کودک بسیار شیطان و پریشان دیده می‌شود به طوری که همواره در حال حرکت است و آرام و قرار ندارد. برای این گروه، نشستن بر روی صندلی به شکل ثابت به منزله یک چالش جدی است به طوری که در مدرسه نیز همواره جای خود را ترک می کنند علاوه بر آنکه حرف زدن های زیاد نیز را باید افزود.

تکانشگری

کودک رفتاری غیرقابل پیش بینی دارد به طوری که قادر نیست، تصمیم خود را همواره پیگیری کند علاوه بر آنکه ترسی از عواقب و تبعات انجام امور ندارد. همواره اطرافیان از رفتار عجولانه کودک متعجب هستند به طوری که در بازی‌های گروهی نیز به شدت رفتارهای خاص نشان می‌دهند که منجر به طردشدگی و ناکامی در دوست یابی نیز می شود.

حتی در مکالمات بزرگسالان نیز دخالت می‌کنند و اجازه نمی‌دهند شخص سوالات خود را تمام کند و عجولانه پاسخ های بی ربطی را بیان می کنند شاید این رفتار تکانشگری را بتوان مرتبط با جاه طلبی افراطی برای پاداش دادن دانست که نشات گرفته از نیاز به توجه زیاد است.

نکات مهم برای تشخیص دقیق بیش فعالی در کودکان ۲ و ۳ ساله

خانواده ها باید دقت داشته باشند، تشخیص دقیق بیش فعالی در کودکان دو و سه سال چندان ساده نیست، علاوه بر آن که علائم این اختلال در تمامی افراد به یک شکل بروز نمی یابد.

باید پذیرفت تمام این علائم در یک شخص وجود ندارند، گروهی درگیر شدت خفیف بیش فعالی می‌شوند و افرادی نیز علائم زیادی را نشان می‌دهند‌ برای درک بهتر تاثیر گروه‌های سنی و علائم تشخیصی بیش فعالی، در ادامه مواردی را اشاره کردیم که مطالعه آن خالی از لطف نیست.

علائم بیش فعالی در نوزادان

اگرچه تشخیص بیش فعالی در نوزادان بسیار سخت است و نمی توان به راحتی چنین قضاوت علمی را انجام داد اما در صورتی که نوزاد همواره در حال جیغ زدن متوالی و گریه دیده ‌شود به طوری که حال عمومی نسبتاً بدی را تجربه کند، همچنین از مشکلات مربوط به هضم غذا، بی‌قراری حرکتی، الگوی خواب ناسالم و حساسیت بالای لمسی رنج ببرد، به منزله زنگ خطر جدی برای درگیری با این اختلال است.

علائم بیش فعالی در کودکان نوپا

کودکان نوپا معمولاً رفتار غیر قابل پیش‌بینی دارند، علاوه بر آن که همواره از شیطنت ذاتی برخوردارند بطوری که قادر نیستند رفتار خود را در بازی‌های گروهی کنترل کنند و با واکنش‌های دفاعی مکرر دیگران را آزار می دهند. برخی نیز با تاخیر در مهارت کلامی مواجه هستند، همچنین مشکل‌ در رفتار اجتماعی نیز معلوم است که موانعی را در دوست یابی ایجاد می کند.

علائم بیش فعالی در دانش آموزان دبستان

در این سن کودک قادر نیست، نسبت به رعایت قوانین عملکرد درخشانی داشته باشد علاوه بر آنکه در محیط آموزشی نیز با بی حواس و نداشتن تمرکز موجب عملکرد پایین می شود، همچنین عصبانیت، پرخاش، صحبت مداوم و.. را نیز از رفتارهای نامناسب این گروه از دانش‌آموزان می بایست اشاره کرد. در مواردی نیز این کودکان، بسیار دست و پا چلفتی به نظر می رسند به طوری که سایر همکلاسی ها نیز علاقه‌ای به مراوده های نزدیک ندارند.

علائم بیش فعالی در نوجوانان

دوران بلوغ یکی از چالش‌های اصلی برای تمامی افراد است که می تواند تبعات بسیاری را نیز به همراه داشته باشد. اگر چه شخص نوجوان، با اختلال بیش فعالی نیز دست و پنجه نرم می کند و مطمئناً شواهدی از اضطراب و افسردگی را نیز دارد. در صورت بی توجهی به درمان می‌بایست عزت نفس پایین و مصرف الکل یا مواد مخدر را نیز انتظار داشت همچنین گروهی همواره رفتاری سرکش دارند به طوری که علاقمند به حضور در گروه های اجتماعی پرخطر نیز هستند، همچنین در حوادث رانندگی نیز سوابقی بر جای میگذارند.

جنبه های مثبت اختلال بیش فعالی

بیش فعالی اگرچه تبعات بسیاری را به همراه دارد اما برخی از خانواده ها با مشاهده جنبه های مثبت آن، در پذیرش اقدامات درمانی تعلل می‌کنند. این گروه معمولاً پتانسیل عظیمی برای انجام اموری مانند اختراع دارند، علاوه بر آن که خلاقیت، اشتیاق و تمایل به کمک دیگران نیز به شدت پر رنگ است.

چرا انجام تست آنلاین بیش فعالی کودکان ۲ و ۳ ساله منطقی است؟

مربیان، معلمان، دوستان و بستگان قادر نیستند وجود اختلال بیش فعالی کودکان را تشخیص دهند بلکه استفاده از داده های تجربی آنها کمک می‌کند تا روند معاینه با دقت بیشتری پیگیری شود. مطمئناً این اختلال بر کیفیت زندگی کودک تاثیرات بسیاری بر جای گذاشته است به طوری که مشاهده مشکلات رفتاری دور از انتظار نیست که به تشخیص قطعی کمک شایانی می‌کند، بی جهت نیست که پزشک، سوالاتی را درباره بی‌توجهی، تکانشگری و رفتار بیش فعال کودک از اعضای خانواده و افرادی که مراوده نزدیک دارند مانند پرستاران، معلمان و مربیان مطرح می کند.

متخصصانی مانند پزشک اطفال، پزشک خانواده، روانپزشک کودک و نوجوان، روان درمانگر برای مراجعه خانواده جهت تشخیص بیش فعالی، صلاحیت علمی دارند بنابراین از علم و تجربه این گروه می توانید استفاده کنید.

تست آنلاین بیش فعالی کودکان ۲ و ۳ ساله 

اگرچه تشخیص قطعی بیش فعالی، مسئولیت‌های پزشکان متخصص است اما می توان با پاسخ به این سوالات یک ارزیابی کلی درباره رفتار طبیعی کودک داشت و یا زنگ خطر های هشدار دهنده دیگر این اختلال را متوجه شد بنابراین نیاز است با دقت به این پرسش‌ها پاسخ داد. معمولا مشاهده ۶ علامت به شرطی که حداقل در دو محیط باشد و ۶ ماه نیز ماندگار باشند به منزله زنگ خطر هشدار دهنده است.

معیار۱: بی توجهی

فرزند من توجه چندانی به جزئیات ندارد و همواره اشتباهاتی بسیاری را صورت می دهد.

حفظ تمرکز و هوشیاری برای انجام امور و حتی بازی برای فرزندم، به منزله یک چالش جدی است.

به نظر می رسد فرزندم، توجهی به صحبت و کلام دیگران ندارد.

فرزندم معمولاً امور روزمره را نیز یک امر چالشی می بیند و حتی برای انجام درخواستها، تعلل بسیاری می‌کند.

سازماندهی وظایف و فعالیت ها یکی از رفتارهای سخت و محدود کننده برای کودک من است به طوری که همواره قرارها را نیز فراموش می کند.

اموری که نیازمند تمرکز ذهنی هستند مانند انجام تکالیف به کندی صورت میگیرد.

قادر نیست برای پیگیری امور از خود توجه و تمرکز نشان دهد.

محرک های محیطی ساده نیز می توانند توجه و تمرکز کودک را بگیرند به طوری که توقف ماشین جلوی منزل، صدای تلویزیون و حتی بازی کودکان در محوطه نیز از جمله این موارد هستند.

فراموشکاری و از یاد بردن جای وسایل نیز از دیگر فعالیت های این گروه است.

معیار ۲: بیش فعالی

فرزند من قادر نیست که روی صندلی بدون تکان دادن دست و پا بنشیند و اغلب در حال چرخ زدن دیده میشود.

وقتی که انتظار دارم، نشسته باشد با جای خالی او مواجه می شوم.

در موقعیتهای نامناسب نیز با بالا رفتن از دیوار مرا همیشه نگران میکند.

نمی تواند در فعالیت های بی سر و صدا یا بازیهای گروهی بدون تنش شرکت کند و معمولاً آلودگی صوتی بسیاری را تولید می‌کند.

داشتن الگوی مداوم حرکتی، سبب میشود به فعالیت های اجتماعی خطرناک و اقدامات چالش برانگیز علاقمند باشد.

حرف زدن مداوم نیز از دیگر رفتارهایی است که می‌تواند برای اطرافیان آزاردهنده باشد.

معیار ۳ : تکانشگری

فرزندم، برای پیگیری و پاسخ دادن به سوالات صبر ندارد و سریع جواب را می گوید.

بی تابی و بی دقتی از دیگر رفتارهای بارز فرزندم است.

با وقفه های مکرر، اغلب مزاحمت برای سایرین ایجاد می کند.

مروری بر شاخص ترین علائم بیش فعالی در کودکان ۲ و ۳ ساله

علائم بیش فعالی در کودکان ۲ و ۳ سال می تواند به خانواده ها کمک شایانی کند. به یاد داشته باشید اگرچه در این برهه سنی کسب مهارت های مختلف سخت است اما کودکان معمولاً بسیار عجول و خستگی ناپذیر بوده به طوری که می‌توانند برای خانواده آزاردهنده باشد. همچنین خود نیز از الگوی خواب منظمی برخوردار نیستند و نمی‌توانند در حفظ تمرکز موفق ظاهر شوند.

معمولاً نداشتن توجه و تمرکز نیز در این سن به شدت ملموس است به طوری که چالش هایی را برای خواب، رقم میزند.

کیفیت زندگی تحت تاثیر قرار می‌گیرند با توجه به آنکه کودک به شدت بی تاب و بی طاقت است و قادر نیست صحبت دیگران را پیگیری کند. خانواده ها نیز از رفتار خاص فرزندشان که معمولاً مکالمه‌ی اطرافیان را تحت تاثیر قرار می دهد، آزرده خاطر هستند و تلاش می کنند با اقداماتی مانند تنبیه و سرزنش و کتک این چنین رفتارهایی را کاهش دهند، در حالی که نه تنها تأثیرگذار نیست بلکه می‌تواند پیامدهای بسیاری نیز به همراه داشته باشد، کمترین آن نداشتن عزت نفس و انگیزه برای حضور در جمع های مختلف است.

بنابراین پزشکان علائم بیش فعالی در کودکان دو و سه سال را به چند شکل تقسیم بندی کرده اند که شامل موارد زیر هستند:

گروه نخست که نداشتن تمرکز موجب تبعات بسیار می شود.

در مواردی نیز این گروه کودکان، انرژی بسیاری دارند که به شکل فعالیت زیاد و بی قراری خود را نشان میدهد علاوه بر آن که نداشتن تمرکز نیز چالش‌برانگیز است.

گروه سوم که تعداد بیشتری را شامل می‌شوند، معمولاً با تکان دادن مداوم دست و پا مشخص می گردند، علاوه بر آن که الگوی خواب و تغذیه مناسبی نیز ندارند.

بهترین زمان برای تشخیص بیش فعالی

اختلال بیش فعالی شیوع بالایی دارد اما می توان تا قبل از شش سالگی، علائم و زنگ خطر های هشدار دهنده را مشاهده کرد اما باید پذیرفت، شدت آن در تمامی کودکان یکسان نیست و شرایط بسیاری در نمایش شواهد تاثیرگذاراند از جمله می‌توان به سن و محل زندگی اشاره کرد.

بیش فعالی مشکلی است که تمامی افراد به یک شکل، علائم بالینی ندارند بلکه ممکن است در گروهی شدت علائم بسیار پررنگ باشد و برخی نیز درگیر شدت ضعیف این اختلال شوند.

بیقراری، تغییرات خلقی، مشکلات خواب و نداشتن تمرکز از تبعات عدم درمان اختلال بیش فعالی کودکان است، اگر چه همواره تمامی این پیامدها با یکدیگر اتفاق نمی افتند اما می تواند چالش هایی را برای زندگی روزمره ایجاد کند. بنابراین نیاز است برای درمان، عملکرد زودهنگامی داشت و از نگرش های غلط که خود به خود این مشکل برطرف خواهد شد، دوری کرد.

آزمایش های تشخیص دهنده بیش فعالی کودکان

هیچ آزمایشی روانشناختی خاصی برای تشخیص قطعی اختلال بیش فعالی و کمبود توجه، وجود ندارد بلکه معاینات پزشکی و گفتگو های مختلف می تواند بیانگر چنین مشکلاتی باشند.

برخی از افراد ممکن است با ناهنجاری های دیگری نیز دست و پنجه نرم کنند، به طور مثال در گروهی از قربانیان که حال در دوره نوجوانی هستند باید وجود بیماری‌هایی همچون روان‌پریشی، اختلال اسکیزوفرنی، اضطراب و اختلال وحشت نیز رصد کرد که تشخیص را سخت‌تر می‌کند.

مداخلات درمانی برای کاهش تبعات اختلال بیش فعالی

شیوه های درمانی متعددی برای بهبود اختلال بیش فعالی وجود دارد که بسته به شرایط شخص و شدت این اختلال معمولاً تجویز می شوند اما اغلب مداخلات درمانی متمرکز بر آموزش و مشاوره برای حضور کودک در اماکن عمومی است.

همچنین شیوه های موثر با والدین، مربیان و معلمان نیز در میان گذاشته می شود.

روان درمانی شناختی نیز کمک می‌کند شخص بیاموزد رفتار خویش را با کمک تکنیک ها و تمارین مختلف اصلاح کند.

دارو درمانی نیز می تواند پیامدهای ناشی از این اختلال را کمرنگ کند. در مواردی که شخص با بیماری زمینه دیگری نیز مواجه است نیاز است از راهکارهای دیگری نیز استفاده شود.

پزشک معالج صلاحیت دارد یک برنامه  درمانی تاثیرگذار را که می تواند ترکیبی از اشکال درمانی مختلف باشد و یا تنها متمرکز بر نوع خاصی از شیوه کارآمد، را تجویز کند.

برای تشخیص قطعی اختلال بیش فعالی به چه شواهدی نیاز است؟

اگرچه بی توجهی، فعالیت بیش از حد و حرکات تکانشگری را از مشخص ترین علائم بیش فعالی می‌دانند اما نباید هر کودک بی قرار و بی توجهی را بلافاصله برچسب اختلال چسباند، بلکه فقط یک پزشک یا روان درمانگر با تجربه می تواند برای شناخت و تجویز درمان موثر اظهارنظر کند. 

همچنین نیاز است که علائم اصلی اختلال، بیش از شش ماه، حداقل دو محیط مختلف وجود داشته باشند. درمان بیش فعالی می‌تواند شانس برگشت کودک به زندگی طبیعی را چندین برابر افزایش دهد اما در صورت عدم درمان، عواقب جدی برای کودک و کل خانواده دور از انتظار نیست. از جمله می توان عدم موفقیت در مدرسه، مشکلات خانوادگی، افزایش خطر اعتیاد را نام برد.

داشتن کودک سرزنده و شاد یکی از خواسته های تمامی والدین است. شیطنت را می‌توان از شخصیت کاملاً طبیعی کودکان دانست اما ناآرامی و فعالیت بیش از حد، می‌تواند آزاردهنده باشد به طوری که گروهی از کودکان قادر نیستند برای مدت کوتاهی نیز بدون تکان خوردن، بنشینند.

شاید مشاهده مشکلات دیگر مانند عدم توجه و تمرکز بتواند خانواده‌ها را متوجه وجود مشکلی کند اما برای تشخیص قطعی نیاز به ارزیابی دقیق تر است. در مواردی رفتار های خاص کودک بی ارتباط با تربیت والدین نیست به طوری که برای جلب نظر آنها دست به چنین اقداماتی می‌زنند.

ویژگی های خاص اختلال بیش فعالی در کودکان

ویژگی های خاص بیش فعالی محدود به یک محیط خاص نیست. کودک درگیر نمی‌تواند در شرایط خاص نیز رفتار خود را کنترل کند و ممکن است عجیب و غریب به نظر برسد و حتی تعجب افراد دیگر را نیز بر انگیزد. 

شیطنت بسیار و انجام حرکات تکانشگری از مهمترین، اشتراکات رفتاری این گروه از کودکان است. ممکن است کودک بیش فعال در مرکز مشاوره نیز برای چند دقیقه ساکت به نظر برسد اما همزمان با برقراری رابطه با پزشک، سعی می کند به کندوکاو و شیطنت بپردازد به طوری که ممکن است با تزیینات اتاق، کتاب ها و یا مبلمان سر کند.

کنترل رفتار به عنوان یک کار بسیار بزرگ تلقی می شود به طوری که در مقابل افراد غریبه نیز بسیار شیطنت دارند، سطح توجه نیز در سطح پایینی قرار دارد. اما در مواجهه با فعالیت‌هایی که علاقه مند هستند رفتار بهتری دارند و می‌توانند تمرکز خود را طولانی مدت حفظ کنند.

شاید پذیرش آن سخت باشد که فرزندتان نتواند یک دستورالعمل و یا درخواست را تا انتها انجام دهد اما برای تماشای برنامه های مورد علاقه چنین عکس العملی دیده نمی شود، حتی مواجهه با شرایطی که مزاحمت برای سرگرمی کودک به ارمغان آورد نیز قابل پذیرش نیست.

کودکان مبتلا به بیش فعالی ممکن است در شرایطی، بسیار سرزنده باشند و کارهایی را با هدف خاصی انجام دهند اما در اغلب موارد نداشتن توجه و تمرکز، مشکلاتی را برای خانواده به وجود آورد، حتی در مواردی لوازم بازی ها و وسایل منزل را بشکنند تا اطلاعاتی درباره ساختار آن به دست آورند.

نداشتن هدف و انگیزه یکی از محرک‌های اصلی برای انجام فعالیت های غیر ارادی است که بیشتر در محیط آموزش چالش برانگیز است و انزوا را نیز به ارمغان می آورد.

نداشتن تفکر منطقی نیز بسیار خطرناک است که منجر به عواقب خاصی برای کودکان می شود به طوری قبل از تفکر عمل می‌کنند و ترسی از عواقب ندارند.

شاید شما نیز متوجه شده اید که در بازی‌های گروهی، فرزندتان، قادر به صبوری برای رسیدن نوبت نبوده و حتی در زمان تدریس معلم در کلاس، بدون اجازه از صندلی خود بلند شده و اقدام به راه رفتن یا دویدن نیز می کند که می تواند تمرکز دیگر دانش آموزان را کاهش دهد.

از دیگر رفتارهای خطرناک می‌توان به عبور از جاده بدون توجه به وجود اتومبیل یا حرکت وسایل نقلیه اشاره کرد به طوری که به شکل ناگهانی حرکت می کند و در مواردی نیز علاقه‌مند به بالا رفتن از مکان های بلند هست و ترسی از عواقب آن ندارد، بی جهت نیست که این گروه از کودکان از نظر عاطفی ناپایدار بوده و محرک های ناخوشایند می‌تواند عصبانیت و پرخاش را به وجود آورد که نتیجه آن ناتوانی در کنترل رفتار است.

ناتوانی در تکمیل حرکات ظریف را نیز برای رفتارهای خاص گروه بیش فعال می بایست اشاره کرد به طوری که اگرچه از نظر فکری مشکل خاصی وجود ندارند اما در تکمیل حرکات ظریف، چالش‌ دارند که در مقایسه با کودکان عادی، بسیار پر رنگ خواهد بود.

دلایل بروز بیش فعالی کدامند؟

نمی‌توان برای بروز بیش فعالی کودکان دو و سه سال، علت خاصی را تعریف کرد، با توجه به آنکه این اختلال منشاء پیچیده‌ای دارد که می تواند ناشی از ازدواج بستگان نزدیک، سبک غلط زندگی مادران مانند سیگار کشیدن در دوران بارداری، نوشیدن الکل، استفاده نادرست از برخی از داروها و قرار گرفتن در معرض اشعه باشد.

باید پذیرفت که حال در قرن بیست و یکم، آلاینده های زیستی بسیار زیاد شده‌اند که می‌تواند در بروز چنین اختلالاتی تاثیر گذار باشد از جمله می توان آلودگی اگزوز اتومبیل، استفاده از ظرفهای با جنس بی کیفیت و مشکلات غذایی را نام برد به طوری که تاثیر نامطلوب بر رشد مغزی کودکان خواهد داشت.

برخی از پژوهشگران معتقدند بیش‌فعالی در مواردی به شکل مادرزادی بروز می یابد و منجر به اختلال در عملکرد مغز می شود که ارتباط با عوامل بیولوژیکی نیز دارد اما این گروه نیز به صورت اکتسابی درگیر بیش فعالی هستند که آموزش نادرست خانوادگی و شرایط خاص محیطی در بروز آن تاثیر گذار بوده است.

دیگر دلایل بروز بیش فعالی

برخی از خانواده‌ها چالش های جدی را تجربه می کنند، طلاق والدین می‌تواند ضربه سنگینی به روان حساس کودکان وارد کند، علاوه بر آن که تربیت نیز درست صورت نمی گیرد با توجه به اینکه پدر و مادر هر دو از این مسئولیت، شانه خالی می‌کنند علاوه بر آنکه درماندگی و تنهایی را کودک نیز تجربه می‌کند. محدودیت برای رفتارهای خاص این سن وجود ندارد، بنابراین بدون قانون و مقررات، کودک رشد می‌یابد و احساس عدم امنیت را نیز تجربه می‌کند بطوری که رفتارهایی را به صورت غیر ارادی انجام می دهد که رفته رفته تبدیل به یک الگوی ثابت رفتاری می شود. بی جهت نیست که همواره رفتارهای تکانشگری و جنب و جوش را جهت جلب توجه به کار می برند.

برخی از خانواده ها نیز معتقد به فرزندسالاری هستند به طوری که آزادی بیش از حدی به کودک خود می دهند که این رفتار می تواند پیامدهای بسیاری به دنبال داشته باشد، کودکی برهه سنی است که شخص با آزمون خطا می تواند برخی از مهارتها را کسب کند. اما مطمئناً قوانین خاص، کمک می کند نسبت به رفتارهای درست، آگاهی دست دهد. در این گروه خانواده ها، کودک مانند پادشاه در خانه حکومت می کند و هر آنچه را که بخواهد در دسترس می ببیند که میتواند در زندگی اجتماعی، چالش‌هایی را رقم زند. حضور در محیط آموزشی با وجود نظم و انضباطی بسیار، بن بست های سنگینی برای کودک است به طوری که ممکن است برای پذیرفتن قوانین احساس رنجش عمیقی را درک کند علاوه بر آن که معلمان و همکلاسی ها نیز توجهی به الگوی رفتاری نخواهند داشت. این ناامیدی و خشم پنهان می تواند عصبانیت نهفته را شعله‌ور کند که منجر به تضاد رفتاری در محیط آموزشی می شود. این گروه کودکان قادر نیستند در محیط آموزشی مطابق با قوانین رفتار کنند و حتی در مواردی شخصیتی بیش فعال، تحریک‌پذیر و عصیانگر را نیز به نمایش می‌گذارند.

گروهی از خانواده‌ها نیز رفتاری کاملاً سختگیرانه نشان می‌دهند به طوری که زمینه‌ساز بروز بیش فعالی کودکان می شود. به یاد داشته باشید سختگیری بسیار و وضع قوانین متعدد، می تواند فشار روانی بسیاری را به همراه داشته باشد به طوری که کودکی نیاز به آسایش و آرامش دارد، احساس می‌کند در میدانی پر از مین در حال حرکت است که یک اشتباه می تواند تبعات بسیاری را به همراه داشته باشد. این تنش روانی و روحی زمینه بروز بیش فعالی را چندین برابر افزایش می دهد.

نخستین گام برای شناخت کودکان بیش فعال چیست؟

والدین و اعضای خانواده مراوده نزدیکی با کودک دارند که می‌توانند از شواهد اخطار دهنده مطلع شوند، بنابراین در صورت احساس شک، می‌توانید به کلینیک پزشکی مراجعه کنید، متخصصان مرجع صاحب نظر حضور دارند تا تشخیص دهند فرزندتان درگیر چنین اختلال شده است یا خیر.

تشخیص قطعی بیش فعالی پروسۀ یک شبه نیست بلکه نیاز به ارزیابی دقیق و معاینه حضوری دارد تا از داده های رفتاری کودک در محیط های مختلف که توسط خانواده، معلمان، مربیان و پرستاران نیز جمع‌آوری شده است استفاده گردد تا بهترین خدمات درمانی به کار رود.

محیط خانواده و سبک فرزندپروری والدین نیز تأثیر بسزایی بر بازدهی درمان دارد، در ادامه به رفتارهای کمک کننده خانواده ها برای کاهش علایم بیش‌فعالی گریزی زده شده است:

رفتارهای مثبت خانواده ها برای کاهش بیش فعالی کودکان ۲ و ۳ ساله

پذیرش اختلال بیش فعالی برای تمامی خانواده ها، دردناک خواهد بود زیرا فرزندشان درگیر اختلالی شده است که می تواند کیفیت زندگی را کاهش دهد اما پذیرش و همراهی برای درمان میتواند تبعات مشکل را کاهش دهد و انگیزه به کودک بدهد تا برای ایفای نقش های مختلف خود در زندگی شخصی و اجتماعی حضور پررنگی داشته باشد.

والدین می بایست به حالت چهره و زبان بدن خود در مقابل فرزند درگیر بیش فعالی دقت زیادی داشته باشند، مطمئناً اگر فرزندتان درگیر بیش فعالی است احساس غم و اندوه بسیاری در ابتدا خواهید داشت اما نباید با نگرشی بدبینانه و دردناک روند درمانی را نیز با چالش مواجه کنید، بپذیرید بیش فعالی مشکل لاعلاجی نیست.

اگر چه در برخی از موارد، بهبودی به سختی ممکن می شود اما در صورت تغییر ذهنیت والدین با کمک خدمات درمانی می توان، شاهد کاهش شدت این اختلال بود، بنابراین درباره مشکل بیش فعالی همواره صحبت نکنید و فرزندتان را دلزده نکنید که به نوعی ناامیدی در روند رشد را به همراه خواهد داشت.

برای آموزش رفتاری، پزشکان به خانواده ها، تکنیک های بسیاری را آموزش می دهند که نیاز است در منزل نیز با دقت انجام شوند بنابراین نیاز است فرصت بسیاری را با فرزندتان سپری کنید و فعالیتهای مفرحی را به شکل سرگرمی انجام دهید به طور مثال کشیدن نقاشی، انجام کارهای دستی و فعالیت هایی که متمرکز بر هماهنگی اعضای بدن هستند، نتایج شایانی را به همراه خواهند شد. علاوه بر آن، ورزش و نرمش های روزانه نیز بسیار مثمر ثمر خواهند بود به طوریکه کمک می کند احساسات بد و انرژی نهفته تخلیه شده و برای خواب آرام نیز آماده شد.

جو خانوادگی سالم نیز کمک شایانی به کاهش اختلال بیش فعالی می کند، والدین نسبت به کنترل رفتار خود دقت دو چندانی داشته باشند، مشاهده نزاع و دعوای خانوادگی می‌تواند به روحیه کودک آسیب بسیاری وارد کند علاوه بر اینکه نکوهش و توبیخ فرزندتان، می‌تواند به تحریک رفتارهای مخرب بیانجامد.  

همچنین بازی های خاص و شنیدن موسیقی های تحریک کننده و دیدن فیلم های جنگی می‌بایست کنار گذاشته شود و علاوه بر آن متد تربیتی خانواده نیز بهتر است، متمرکز بر آموزش باشد و از سختگیری های بیش از حد نیز دوری شود. افراط و تفریط در الگوی تربیتی پذیرفته نیست.

آموزش و تشویق می تواند، توجه کودک را به شکل آرام و ممتد افزایش دهد. باید دانست که کودکان به شکلی ناخودآگاه در مقابل تمرکز و توجه، چالش احساس می‌کنند، بنابراین برای انجام امور و مسئولیت‌ها نیاز است، صبوری بیشتری داشت. 

عدم سرزنش یا تنبیه کودک می تواند در درازمدت نتایج شایانی را رقم زد به طور مثال برای انجام تکالیف، مسئولیت های کوچک شروع کنید تا فرصت شناخت کافی را نیز بدهید علاوه بر آنکه انتخاب کادو و هدیه می تواند انگیزه دو چندانی برای اتمام کار به همراه داشته باشد.

با مشاهده اثرات قابل توجه می توانید این شیوه را در دیگر جنبه های زندگی کودک نیز اجرا کنید تا شاهد کاهش علایم بیش‌فعالی باشید.

چالش‌های ناشی از بیش فعالی در محیط مهد کودک

مهدکودک شاید نخستین تجربه حضور طولانی مدت در اجتماع برای کودکان باشد که می‌تواند اختلالات پنهان را نیز نشان دهد. معمولاً کودکان که درگیر اختلال بیش فعالی هستند چنین مشکلاتی را تجربه می‌کنند.

این گروه از کودکان قادر نیستند، همچون سایرین در زمینه مهارت های جسمی مانند نقاشی، استعداد و توانمندی خود را به نمایش بگذارند.

در زمینه درک واژگان نیز چالش دارند به طوری که در زمان حرف زدن ممکن است واژه های بی ربطی را بیان کنند.

این گروه  در تشخیص الگو های بصری، نیز موفق نیستند به طوری که به سختی، آنها را به ذهن می سپارند.

رفتارهای خاصی باید برای بازی و فعالیت های گروهی دارند که می تواند منجر به بروز رفتارهای پرخاشگرانه نیز شود.

علیرغم پیشرفت علم و تکنولوژی نمی‌توان درباره درگیری افراد با اختلالات همچون بیش فعالی، قاطع نظرداد. مطمئناً داشتن انرژی بالا و حرکتی بسیار، از ویژگی کودکان است اما در مواردی کودک، شواهدی را نشان می‌دهد که می‌تواند بسیار خطرناک باشد علاوه بر آنکه نبود توجه و تمرکز نیز ناراحتی هایی را منجر می شود، به طوریکه یادگیری و کسب مهارت های مختلف نیز با چالش مواجه می‌شوند بنابراین شناسایی و درمان مهمترین وظیفه خانواده‌هاست تا از ماندگاری این اختلال پیشگیری شود. کمترین نتیجه آن را می توان کاهش ریسک درگیری با رفتارهای ضد اجتماعی، علاقه به مصرف مواد، بزهکاری، ناامیدی، افسردگی و … شاهد بود.

نقش والدین برای درمان اختلال بیش فعالی

درمان سریع و زود بازده اختلال بیش فعالی مطمئنا خاسته تمامی خانواده ها است ولی دور از دسترس است، باید پذیرفت بهبودی این اختلال، زمان‌بر است و نیاز به همراهی و پشتیبانی خانواده ها و دیگر اطرافیان مانند مربیان و مسئولین آموزشی است.

کسب اطلاعات درست نیاز است بنابراین باید از منابع موثق آگاهی خویش را افزایش دهند، خوشبختانه حال وب سایت های بسیاری با محتوا های ارزشمند سعی در آموزش خانواده ها دارند همچنین می توان یک برنامه منظم برای اشتراک ایده ها، تکنیک ها و تمارین بین خانواده و معلمین تنظیم کرد تا کودک در فضای سالم و پربار آموزش ببیند و بتواند مشکلات ثانویه رفتاری خویش را کاهش دهد.

نیاز است به انتخاب سرگرمی ها و فعالیت های کودکان نیز بازنگری کلی داشت، تماشای زیاد تلویزیون و یا انجام بازی‌های کامپیوتری چندان مفید نخواهد بود و می تواند تنش های بیشتری را به ارمغان آورد بنابراین سعی کنید با انتخاب فعالیت های مفرح مانند پیاده روی، انرژی نهفته کودک را تخلیه کنید.

داشتن جدول زمانی می‌تواند به کودک کمک کند تا برای انجام کارهای مختلف انگیزه داشته باشد همچنین فعالیت های خود مانند خوردن، خوابیدن و انجام تکالیف را نیز به درستی پیش ببرد.

آیا علائم بیش فعالی به یکباره تظاهر می یابند؟

اگر چه میزان سن تظاهر علائم بیش فعالی در تمامی قربانیان به یک صورت نیست اما در گروهی می‌توان از همان دوران نوزادی نیز شواهدی را دید، بنابراین توجه به رفتارهای نوزاد می‌تواند از تشدید علائم پیشگیری کند و با کمک استفاده از خدمات درمانی شاهد بهبودی شایانی نیز بود.

خوشبختانه حال پزشکان و متخصصان با تجربه بسیاری در حال فعالیت هستند علاوه بر آنکه منابع علمی نیز در دسترس بوده که می توان با شناخت زودهنگام کمک کرد، کودک زندگی طبیعی مانند سایرین را تجربه کند بنابراین برای آگاهی از نشانه های بیش فعالی کودکان تعلل نکنید.